Wehikuł czasu

Jeden z kamieni węgielnych światowej fantastyki. Postała 136 lat temu powieść wyprzedziła swoje czasy. Po pierwsze przedstawie koncepcję podróży w czasie, to nie wstecz, aby coś zmienić w historii, ale w przyszłość. Po drugie świat za kilkaset tysięcy lat wcale nie jest idealizowany, a wręcz przeciwnie. M.in. nauka i technika stoją na zaskakująco niskim poziomie, o ile w ogóle można o nich mówić.
Tym niemniej te okoliczności dla wielu przesłoniły drugą twarz książki. Chodzi oczywiście o socjologiczno-społeczne przemyślenia autora. Trafnie zauważył rozwarstwienie współczesnego sobie społeczeństwa i przewidział konsekwencje tegoż w przyszłości. Na szczęście, póki co one się nie sprawdziły. Niestety rozwarstwienie się utrzymało, ale obecnie dotyczy bogatej północy i biednego południa, czyli producentów idei i ich prawie darmowych wykonawców. Warto by ci pierwsi przeczytali powieść Wellsa ze zrozumieniem a ludzkość nie podzieliła się na Elojów i Morloków.
Książka która potwierdza, ze dobra science-fiction powinna bazować raczej na konceptach organizacji świata, niż na pomysłach jego rozwoju technicznego, a w każdym razie tego ostatniego zbyt dokładnie nie opisywać.

Jeden z kamieni węgielnych światowej fantastyki. Postała 136 lat temu powieść wyprzedziła swoje czasy. Po pierwsze przedstawie koncepcję podróży w czasie, to nie wstecz, aby coś zmienić w historii, ale w przyszłość. Po drugie świat za kilkaset tysięcy lat wcale nie jest idealizowany, a wręcz przeciwnie. M.in. nauka i technika stoją na zaskakująco niskim poziomie, o ile w...

Wydanie „Wehikułu czasu” z serii Biblioteki Narodowej zawiera cenny wstęp napisany przez zasłużonego znawcę twórczości Wellsa, dr hab. (wtedy jeszcze doktora) Juliusza K. Palczewskiego, który skraca do najistotniejszych wątków historię dorobku autora, opisuje jego najważniejsze dzieła, wyjaśnia walkę Wellsa z samym sobą o ostateczną formę „Wehikułu czasu”, którego planowany początkowo tytuł miał brzmieć „Chroniczni argonauci”, a także porównuje go z innym tworzącym w tym samym czasie autorem science fiction, Juliuszem Verne’em, przedstawiając różnice w stylu obydwu twórców i ich wzajemną relację. Wprowadzenie zawiera zatem bardzo ciekawą analizę i wnioski, nakreśla wellsowskie przemyślenia na przestrzeni lat i wyjaśnia jak zmieniały się poglądy legendarnego autora w przeciągu jego całego życia. Palczewskiemu można zatem wybaczyć nazwanie Księżyca planetą czy powoływanie się na „Trybunę Ludu”.

Przechodząc do samej pozycji, nietypowe dla dzisiejszego czytelnika wydają się być rozważania o przyszłości z pespektywy dziewiętnastowiecznego filozofa, który przewiduje podział ludzkości na dwa podgatunki, opierając go na znanych mu ze swoich czasów klasach społecznych, czyli kapitalistach i robotnikach. Co ciekawe, samą ludzkość doprowadza u Wellsa na skraj upadku dobrobyt. Posiadając wszystko, co się tylko dało osiągnąć, po zwalczeniu trawiących go problemów, wojen, biedy, chorób, i nie mając przestrzeni do dalszych osiągnięć, gatunek ludzki zaczął zajmować się kwestiami coraz to mniej angażującymi do tego stopnia, aż zdegenerował cel swojego istnienia do samej konsumpcji, zatracając krok po kroku także zdolności intelektualne i zatrzymując się na stadium bezrefleksyjnej wegetacji. Dostający się do tego świata bohater, mimo początkowego zaintrygowania rajskim krajobrazem, poznaje stopniowo przerażającą prawdę o losach własnego gatunku.

Niesamowitym jest również, jak otwarty umysł miał H.G. Wells i jak trafnie potrafił przewidzieć w swoich dziełach znane nam z dzisiejszego świata społeczne trendy – w „Wehikule czasu” autor nakreśla m.in. nadchodzącą walkę ludzkości ze zbyt wysokim przyrostem naturalnym. Przedsięwzięte w przyszłości środki mające zapobiec przeludnieniu planety okazały się być jednak zbyt skuteczne i populacja zaczęła się kurczyć, o czym świadczą spotykane przez Podróżnika w Czasie na jego drodze opustoszałe budynki. Ponadto okazuje się, że wśród Elojków zatarły się różnice między dwoma płciami, co jest wynikiem zaniku tradycyjnego podziału ról społecznych wraz z osiąganiem przez ludzkość kolejnych etapów rozwoju.

Na pochwałę zasługuje płynny opis podróży w czasie – autor malowniczo przedstawia zmieniające się otoczenie bohatera, coraz to szybsze upływanie pór roku, stopniowe zlewanie się elementów nieba w jedność. Po dostaniu się do nieznanego świata i zaangażowaniu się w badanie Elojów bohater orientuje się szybko, że wehikuł czasu przepadł w niewyjaśnionych okolicznościach. Jego odzyskanie staje się wtedy głównym celem podróżnika, a poznawanie otaczającej go obcej rzeczywistości, motywowane początkowo naturalną ciekawością, ma posłużyć od tego momentu jako narzędzie do osiągnięcia tego celu. Podróżnik w Czasie zaczyna się integrować z lokalną społecznością, próbuje ich zrozumieć, przemierza świat w poszukiwaniu odpowiedzi, a ostatecznie odkrywa drugą, bardziej przerażającą stronę z pozoru rajskiej rzeczywistości.

Zaskakująco gwałtownie zakończony zostaje wątek Weeny, towarzyszki głównego bohatera w świecie przyszłości. Ich rozwijającej się stopniowo relacji poświęcona zostaje znaczna część pobytu Podróżnika w Czasie w roku 802 701, tym bardziej zdumiewająca jest zatem scena jej śmierci spowodowanej podpaleniem przez bohatera lasu celem ucieczki przez hordami Morloków. Bohater nie przeżywa w związku z jej stratą żadnych emocjonalnych rozterek – natychmiast podąża dalej, jest zdeterminowany do osiągnięcia swojego jedynego celu, tj. odzyskania wehikułu i ucieczki do swoich czasów.

Wells imponuje jeszcze raz umiejętnościami barwnego opisywania rzeczywistości przedstawiając ostatnie sceny z podróży głównego bohatera, który obserwuje krańcowe stadium istnienia znanego nam świata. Moment ten zdaje się budzić w czeluściach pamięci chwile wytchnienia nad zatoką, z uderzającymi w twarz spokojnymi powiewami morskiej bryzy i zachodzącym na horyzoncie wśród czerwieniejącego nieba słońcem. Jest jednak pewna różnica – słońce nie zachodzi. Nad zatoką wisi ono nieruchomo, Księżyc dawno przestał istnieć, a po plaży przemieszczają się jedynie liczne kraby. Ziemia nie krąży już wokół Słońca i zatrzymała się w miejscu, barwa nieba waha się w różnych odcieniach ciemnej czerwieni. Proces wymarcia planety nasączony jest przenikliwym spokojem i toczy się powoli, a przygląda mu się bohater z maszyną czasu w tle za jego plecami.

Książka nie jest długa, liczy sobie niewiele ponad sto stron dodając do tego także wstęp opracowany przez dr hab. Palczewskiego. Intrygujące są dyskusje Podróżnika w Czasie z kolegami jeszcze przed jego podróżą oraz teoretyczny opis przemieszczania się w czasie w jego wykonaniu. Wizja przyszłości jest przerażająca, przedstawiony zostaje naturalny koniec świata, którego ukazanie nie jest zaskoczeniem, a elementem charakterystycznym dla przełomu XIX i XX wieku, bogatego w wszechobecne poczucie dekadentyzmu i strach przed nadchodzącym upadkiem (fin de siècle).

W kontekście mojej ostatniej przeczytanej książki („Doktor No”) byłem zaskoczony, że ta konkretna bondowska powieść w polskiej przestrzeni językowej wydana została w jedynie dwóch wersjach tłumaczeń, ukazując się po raz pierwszy w 1989 roku. Sprawa „Wehikułu czasu” jest dla mnie jeszcze bardziej zdumiewająca – jego pierwsze polskie wydanie w tłumaczeniu Feliksa Wermińskiego ukazało się w 1899 roku i, jak przyznaje w opracowaniu sam Juliusz K. Palczewski, zawierało wiele dopiero po czasie poprawionych błędów, nierzadko odwracających sens całych zdań. Po poprawkach wersja ta nadal obowiązuje i nikt nie zaproponował do tej pory innego przekładu, nawet w ostatnim, pochodzącym z 2021 roku wydaniu, które to niedługo ma wpaść w moje ręce.

H.G. Wells przedstawił świat niezwykle ciekawy, jednak powodem dla którego czyta się powyższą pozycję są rozważania autora na temat przyszłości i jego specyficzny punkt widzenia sprzed ponad wieku. Mimo upływu lat i jednej tylko wersji przekładu na język polski książka nie jest bogata w archaizmy. Ponadto odbiorowi sprzyjają malownicze opisy, którymi posługuje się ponadczasowy twórca science-fiction. Jest to moja druga książka Wellsa po świetnej „Wyspie doktora Moreau” i z pewnością się nie zatrzymam, sięgając najpewniej następnym razem za „Wojnę światów”.

Wydanie „Wehikułu czasu” z serii Biblioteki Narodowej zawiera cenny wstęp napisany przez zasłużonego znawcę twórczości Wellsa, dr hab. (wtedy jeszcze doktora) Juliusza K. Palczewskiego, który skraca do najistotniejszych wątków historię dorobku autora, opisuje jego najważniejsze dzieła, wyjaśnia walkę Wellsa z samym sobą o ostateczną formę „Wehikułu czasu”, którego planowany...

Miło było zapoznać się z klasyką fantastyki. Autor dochodzi do ciekawych wniosków, ludzkość potrzebuje celu i sensu, żeby się rozwijać, ale dochodzi do tego metodami, które się bardzo zestarzały. Ciekawe, czy książki aktualne też za 100 lat tak będą trącić myszką. Można przeczytać, ale nie jest to pozycja obowiązkowa.

Miło było zapoznać się z klasyką fantastyki. Autor dochodzi do ciekawych wniosków, ludzkość potrzebuje celu i sensu, żeby się rozwijać, ale dochodzi do tego metodami, które się bardzo zestarzały. Ciekawe, czy książki aktualne też za 100 lat tak będą trącić myszką. Można przeczytać, ale nie jest to pozycja obowiązkowa.

Próba opisania przyszłości naszego gatunku przez jednego z prekursorów fantastyki naukowej, Wellsa, nie jest może wyjątkowo wysublimowana, ale pokazuje jednocześnie, że obecnie snute wizje wcale a wcale od niej wyjątkowo nie odstają. Choć powieść Wellsa niewątpliwie jest podszyta jego poglądami politycznymi i filozoficznymi, to jest pewnym archetypem tego, jak człowiek postrzega swoją własną przyszłość - jako drogę ku skrajności.

Próba opisania przyszłości naszego gatunku przez jednego z prekursorów fantastyki naukowej, Wellsa, nie jest może wyjątkowo wysublimowana, ale pokazuje jednocześnie, że obecnie snute wizje wcale a wcale od niej wyjątkowo nie odstają. Choć powieść Wellsa niewątpliwie jest podszyta jego poglądami politycznymi i filozoficznymi, to jest pewnym archetypem tego, jak człowiek...

Bardzo dobra, choć obecnie już specyficzna. Jej atutem jest przede wszystko to, że autor świetnie odwzorował powszechne wówczas poglądy w wizji przyszłości dając świadectwo swoim czasu. Dzięki temu mamy punkt wejrzenia w to, jak wtedy myślano, jakie przyszłości się spodziewano. A jednocześnie otrzymaliśmy nietypową wizję przyszłości (jaką, to nie będę spoilerować). Dzisiaj mało wiarygodną.

I to dla fanów fantastyki naukowej będzie nie lada gratka – obecnie takich światów już się nie tworzy. Jako podmiot do analizy ówczesnych poglądów też sprawdzi się bardzo dobrze.

Bardzo dobra, choć obecnie już specyficzna. Jej atutem jest przede wszystko to, że autor świetnie odwzorował powszechne wówczas poglądy w wizji przyszłości dając świadectwo swoim czasu. Dzięki temu mamy punkt wejrzenia w to, jak wtedy myślano, jakie przyszłości się spodziewano. A jednocześnie otrzymaliśmy nietypową wizję przyszłości (jaką, to nie będę spoilerować). Dzisiaj...

WEHIKUŁ CZASU - podróż w czasie i przestrzeni ,według retro – myśli dziewiętnastowiecznego dżentelmena , kiedy to żarówka była szczytem techniki, jazda na rowerze wywoływała zgorszenie , a koń miał jeszcze dużo do powiedzenia . Kiedy to, naukowcy zachłystywali się , powstałym w tym czasie , jedynym słusznym poglądem na świat , i przyglądając się sobie widzieli małpę, a czas wstecz, zaczęli liczyć zapamiętale, nie w latach , ale w milionach lat . To właśnie wtedy Pan H.G.Wells wymyślił maszynę do przemieszczania w czasie , i udało mu się odbyć podróż do przyszłości, w krótkim opowiadaniu "WEHIKUŁ CZASU" . Prosto i ciekawie przedstawiona , pionierska wizja , dająca podwaliny, pod fundament myśli , literatury sciene fiction . Duża frajda , widzieć i móc ocenić sposób myślenia , dziewiętnastowiecznego twórcy, na tak abstrakcyjny – nadal intrygujący - trend twórczy, istniejący i nieprzejedzony jeszcze , wciąż kultywowany z rozmachem , do dzisiaj, w popkulturze . Fajnie i miło jest , z perspektywy minionych 136 lat , "wejść w buty" przedstawiciela tamtej epoki, i spojrzeć jego oczami na otaczający go wtedy świat i widmo przyszłości , według jego koncepcji , ukształtowanej, okolicznościami czasów , w jakich żył .

WEHIKUŁ CZASU - podróż w czasie i przestrzeni ,według retro – myśli dziewiętnastowiecznego dżentelmena , kiedy to żarówka była szczytem techniki, jazda na rowerze wywoływała zgorszenie , a koń miał jeszcze dużo do powiedzenia . Kiedy to, naukowcy zachłystywali się , powstałym w tym czasie , jedynym słusznym poglądem na świat , i przyglądając się sobie widzieli małpę, a...

Wizja ludzkości w odległej o setki tysięcy lat przyszłości jest przerażająca. Książka wydana po raz pierwszy w 1895 roku pokazuje zdecydowany upadek ludzkości... autor nie wierzy w ludzkość i jej siłę kompletnie ;) nie wciągnęła mnie, nie polubiliśmy się z nieco pyszałkowatym Podróżnikiem i formą jego opowieści.

Wizja ludzkości w odległej o setki tysięcy lat przyszłości jest przerażająca. Książka wydana po raz pierwszy w 1895 roku pokazuje zdecydowany upadek ludzkości... autor nie wierzy w ludzkość i jej siłę kompletnie ;) nie wciągnęła mnie, nie polubiliśmy się z nieco pyszałkowatym Podróżnikiem i formą jego opowieści.

Książka która jest przodkiem dzisiejszej SCI-FI. I jak tu dać inną ocenę jak 10?

Książka która jest przodkiem dzisiejszej SCI-FI. I jak tu dać inną ocenę jak 10?

W poszukiwaniu klasycznych powieści science fiction „Wehikuł Czasu” przewijał się w wielu zestawieniach regularnie. W związku z powyższym szybko zaopatrzyłem się w swój egzemplarz. I uważam, że był to bardzo udany zakup, dziwię się szczerze, że tak krótka i ciekawa powieść sprzed prawie 130 lat nie jest lekturą szkolną (chociaż może to i lepiej…).

Cała fabuła zawarta jest na ok. 130 stronach, z czego zdecydowana jej większość (na oko ok. 100 stron) to opowieść Podróżnika w Czasie o… jego podróży w czasie. Zachwyca zdecydowanie świadomość autora o następstwach związanych z procesem starzenia się naszej gwiazdy oraz sposób przedstawienia tego zjawiska – czy opis jest bliski prawdy trudno mi osobiście powiedzieć, nie jestem fizykiem, jednak w książce jest to przedstawione w sposób przekonujący. Sama akcja również jest ciekawa – ukazuje swego rodzaju degenerację ludzkości to można powiedzieć bardziej pierwotnych czy też prostszych zachowań. Widać również swego rodzaju krytykę współczesnych autorowi czasów.

Na minus, który siłą rzeczy się pojawił, jest język – momentami nie czytało się tej krótkiej powieści łatwo. Oczywiście, nie sposób wymagać od jakiegokolwiek autora, żeby stworzony przez niego tekst został napisany językiem aktualnym nie tylko mu współcześnie ale również czytelnikowi urodzonemu kilka pokoleń później, nie mnie trzeba o tym wspomnieć.

Podsumowując, książkę zaliczam zdecydowanie do pozycji wartych polecenia oraz przeczytania – jest to ciekawy przykład tego, jak ten gatunek literacki rozwijał się na przestrzeni lat.

W poszukiwaniu klasycznych powieści science fiction „Wehikuł Czasu” przewijał się w wielu zestawieniach regularnie. W związku z powyższym szybko zaopatrzyłem się w swój egzemplarz. I uważam, że był to bardzo udany zakup, dziwię się szczerze, że tak krótka i ciekawa powieść sprzed prawie 130 lat nie jest lekturą szkolną (chociaż może to i lepiej…).

Cała fabuła zawarta jest...

Fascynująca książka! Fabuła choć prosta, to wciągająca. Z jednej strony mamy wizję społeczeństwa przyszłości i dociekania autora na temat tego, co widzi. Pierwsze wnioski, o których sam podróżujący wspomina, że mylił się co do nich, moim zdaniem świetnie oddają teraźniejszy świat - upodabnianie się płci, powody zaniku różnic międzypłciowych. I to udało mi się niejako przewidzieć. Z drugiej strony mamy machinę czasu, która skonstruowana jest bardzo mechanistycznie - rurki, dźwignie. Autor praktycznie nie wychodzi, w konstrukcji maszyny czasu, ponad to, co znał ze swoich czasów, nie sili się na wymyślenie nowych mechanizmów, technologii.

Fascynująca książka! Fabuła choć prosta, to wciągająca. Z jednej strony mamy wizję społeczeństwa przyszłości i dociekania autora na temat tego, co widzi. Pierwsze wnioski, o których sam podróżujący wspomina, że mylił się co do nich, moim zdaniem świetnie oddają teraźniejszy świat - upodabnianie się płci, powody zaniku różnic międzypłciowych. I to udało mi się niejako...