Oscary 2023: które książkowe adaptacje nagrodzono?

Że świat filmu zwykł czerpać inspiracje z literatury, to sprawa znana. Po minionej gali Oscarów możemy jednak pójść o krok dalej i dumnie wypiąć czytelniczą pierś. Uroczystość w Dolby Theatre, gdzie odbyła się 95. ceremonia wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, po raz kolejny udowodniła bowiem, że bez twórczości pisarzy nie byłoby wielkiego kina.

Bo choć noc z 12 na 13 marca należała do filmu „Wszystko wszędzie naraz” w reżyserii Dana Kwana i Daniela Scheinerta, który zgarnął aż siedem statuetek, to drugie miejsce na oscarowym podium przypadło produkcji opartej na prozie Ericha Marii Remarque’a. I nie był to bynajmniej jedyny z nagrodzonych obrazów będący adaptacją literackiego pierwowzoru.

Oscary 2023: „Na Zachodzie bez zmian” wielkim wygranym

Oscarowy sukces „Na Zachodzie bez zmian” zwiastowały już nominacje. Film w reżyserii Edwarda Bergera nominowano w aż dziewięciu kategoriach: Najlepszy film, Najlepszy scenariusz adaptowany, Najlepsza muzyka oryginalna, Najlepsza scenografia, Najlepsze efekty specjalne, Najlepsze zdjęcia, Najlepszy dźwięk, Najlepsza charakteryzacja i fryzury oraz Najlepszy film międzynarodowy.

Ostatecznie amerykańsko-niemiecką produkcję nagrodzono czterokrotnie. Adaptacja klasyka Remarque’a, którą możecie obejrzeć na Netflixie, została wybrana najlepszym filmem międzynarodowym. Co więcej, „Na Zachodzie bez zmian” zgarnęło Oscary w kilku kategoriach technicznych.

„Na Zachodzie bez zmian”, czyli stracone pokolenie

Spopularyzowany przez Hemingwaya termin „stracone pokolenie” określa artystów, którzy dorastali podczas I wojny światowej i w jej wyniku przeżyli głębokie załamanie ideowo-moralne. Po jej zakończeniu nie wierzono już w wizję świetlanej przyszłości. Postęp i rozwój wykorzystano bowiem do zagłady, a europejskie mity upadły. Wszystko to znalazło wyraz w literaturze, którą przeniknęły tragizm, rezygnacja, rozprawianie się z dotychczasowymi ideałami i głęboki, wręcz desperacki hedonizm.

Obok wspomnianego Hemingwaya czy Fitzgeralda do najznakomitszych twórców Lost Generation należy z pewnością Erich Maria Remarque, niemiecki weteran I wojny światowej, którego antywojenną powieść „Na Zachodzie bez zmian” uznaje się za jedną z najważniejszych książek XX wieku. Oprócz zaszczytnego miejsca w historii literatury dzieło Remarque’a zapisało się również w historii kina. Ekranizacja z roku 1930 w reżyserii Lewisa Milestone’a zgarnęła dwa Oscary. Film Delberta Manna z 1979 roku zdobył z kolei Złotego Globa dla najlepszego filmu telewizyjnego.

Produkcja Netflixa to pierwsza od ponad 30 lat próba przeniesienia „Na Zachodzie bez zmian” na ekran. Co ciekawe, jest to jednocześnie pierwsza ekranizacja powieści Remarque’a zrealizowana w oryginalnym języku.

Gala Oscarów: które z nagrodzonych produkcji to adaptacje książek?

„Wszystko wszędzie naraz” i „Na Zachodzie bez zmian” zdominowały 95. galę wręczenia Oscarów. Nie znaczy to jednak, że pozostałe z nagrodzonych produkcji interesują nas mniej.

Zwycięzcą w kategorii Scenariusz adaptowany okazał się „Women Talking”, czyli film będący ekranizacją „Głosów kobiet” Miriam Toews (Wydawnictwo Czarne). Książka opowiada o mennonickich kobietach, które przez ostatnie lata były nawiedzane przez demony i gwałcone. Powiedziano im, że to kara za grzechy. Teraz jednak okazało się, że nocnymi gośćmi tak naprawdę byli mężczyźni z ich własnej społeczności, którzy odurzali je i wykorzystywali. Pewnego wieczoru osiem kobiet zamyka się na strychu, żeby wziąć udział w tajnym spotkaniu i podjąć najbardziej dramatyczną decyzję w swoim życiu.

Najlepszą animacją roku ogłoszono „Guillermo del Toro: Pinokio”, czyli nową odsłonę słynnej książki Carla Collodiego. Animacja wykonana w technice poklatkowej przedstawia historię pogrążonego w żałobie Gepetta, który podczas suto zakrapianej nocy struga lalkę przypominającą chłopca. Rano okazuje się, że pajacyk ożył. Zachwycająca od strony wizualnej i muzycznej opowieść o Pinokiu dostępna jest w serwisie Netflix.

W kategorii Kostiumy Oscarem nagrodzono film „Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu”, produkcję opartą na komiksach Marvela. Oscar dla krótkometrażowej animacji przypadł z kolei produkcji „Chłopiec, kret, lis i koń” opartej na książce Charliego Mackesy’ego o tym samym tytule, wzruszającej opowieści określanej jako połączenie „Kubusia Puchatka” i „Małego Księcia”.

Oscara nie doczekał się „Living”, brytyjski dramat wyreżyserowany przez Olivera Hermanusa, do którego scenariusz stworzył Kazuo Ishiguro, laureat Literackiej Nagrody Nobla za rok 2017.

Oscary 2023: pełna lista zwycięzców

Listę wszystkich produkcji nagrodzonych podczas 95. ceremonii wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej znajdziecie poniżej.

NAJLEPSZY FILM

„Wszystko wszędzie naraz”

REŻYSERIA

Dan Kwan, Daniel Scheinert – „Wszystko wszędzie naraz”

AKTOR PIERWSZOPLANOWY

Brendan Fraser – „Wieloryb”

AKTORKA PIERWSZOPLANOWA

Michelle Yeoh – „Wszystko wszędzie naraz”

SCENARIUSZ ADAPTOWANY

„Women Talking”

SCENARIUSZ ORYGINALNY

„Wszystko wszędzie naraz”

FILM MIĘDZYNARODOWY

„Na Zachodzie bez zmian”

MONTAŻ

„Wszystko wszędzie naraz”

ZDJĘCIA

„Na Zachodzie bez zmian”

EFEKTY SPECJALNE

„Avatar: Istota wody”

MUZYKA

„Na Zachodzie bez zmian”

PIOSENKA

„Naatu Naatu” – „RRR”

ANIMACJA

„Guillermo del Toro: Pinokio” 

KRÓTKOMETRAŻOWA ANIMACJA

„Chłopiec, kret, lis i koń”

AKTOR DRUGOPLANOWY

Ke Huy Quan – „Wszystko wszędzie naraz”

AKTORKA DRUGOPLANOWA

Jamie Lee Curtis – „Wszystko wszędzie naraz”

DOKUMENT

„Navalny”

KRÓTKOMETRAŻOWY DOKUMENT

„Zaklinacze słoni”

KOSTIUMY

„Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu”

CHARAKTERYZACJA 

„Wieloryb”

SCENOGRAFIA

„Na Zachodzie bez zmian”

DŹWIĘK

„Top Gun: Maverick”

FILM KRÓTKOMETRAŻOWY 

„An Irish Goodbye”