Ballada o Czarnym Tomie

Ta niewielkiej objętości historia wprost nawiązuje do znanego krótkiego opowiadania H.P. Lovecrafta. V. LaValle jest zafascynowany twórczością Mistrza (pomimo niektórych jego poglądów) i zdecydowanie potrafi czerpać z tego specyficznego klimatu jego utworów. Jednocześnie ta krótka opowieść to mały prztyczek w nos H.P. Lovecrafta... Jest to mój pierwszy kontakt z twórczością tego autora i na pewno sięgnę po jego pozostałe książki. Szkoda tylko, że książka jest taka krótka...

Ta niewielkiej objętości historia wprost nawiązuje do znanego krótkiego opowiadania H.P. Lovecrafta. V. LaValle jest zafascynowany twórczością Mistrza (pomimo niektórych jego poglądów) i zdecydowanie potrafi czerpać z tego specyficznego klimatu jego utworów. Jednocześnie ta krótka opowieść to mały prztyczek w nos H.P. Lovecrafta... Jest to mój pierwszy kontakt z twórczością...

weird fiction, krótka opowieść, akurat aby szybko zaspokoić mały głód na historię :). Bardzo fajne, przynajmniej dla osoby co nie znała oryginału, bo podobno to retelling:).

weird fiction, krótka opowieść, akurat aby szybko zaspokoić mały głód na historię :). Bardzo fajne, przynajmniej dla osoby co nie znała oryginału, bo podobno to retelling:).

Całkiem udany retelling opowiadania opowiadania Lovecrafta pt. "Zgroza w Red Hook". Jest to bardzo krótka opowiastka bo tylko na 90 stron co nie pozwala zwyczajnie się rozwinąć tej historii. A szkoda, bo jest ona ciekawa i zarysowana w interesujący sposób. Mamy tutaj ciekawych bohaterów, dobrze zaznaczoną akcję i klimat Lovecrafta; ponury z nutką tajemnicy. Również mamy tu poruszany temat rasizmu i tego co działo się w Nowym Yorku w latach 20. XX wieku. Przeczytałam to bardzo szybko i bawiłam się nieźle. Jeśli ktoś jest fanem Lovecrafta to powinien przeczytać Balladę o Czarnym Tomie. Niezła, krótka historia na jeden wieczór.

Całkiem udany retelling opowiadania opowiadania Lovecrafta pt. "Zgroza w Red Hook". Jest to bardzo krótka opowiastka bo tylko na 90 stron co nie pozwala zwyczajnie się rozwinąć tej historii. A szkoda, bo jest ona ciekawa i zarysowana w interesujący sposób. Mamy tutaj ciekawych bohaterów, dobrze zaznaczoną akcję i klimat Lovecrafta; ponury z nutką tajemnicy. Również mamy tu...

Dłuższe opowiadanie osadzone w świecie Mitów Chtulhu. Niczym specjalnym się nie wyróżnia, ani na plus ani na minus. Taka przekąska pomiędzy dłuższymi książkami.
Polecam graczom Zewu Chtulhu jako kolejne zródło inspiracji, zwłaszcza w odgrywaniu zmian w psychice po zetknięciu się z nieznanym.

Dłuższe opowiadanie osadzone w świecie Mitów Chtulhu. Niczym specjalnym się nie wyróżnia, ani na plus ani na minus. Taka przekąska pomiędzy dłuższymi książkami.
Polecam graczom Zewu Chtulhu jako kolejne zródło inspiracji, zwłaszcza w odgrywaniu zmian w psychice po zetknięciu się z nieznanym.

Bardzo udany retelling opowiadania H.P. Lovecrafta “Zgroza W Red Hook”, fabularnie podkręcający dość przeciętny w tym aspekcie oryginał, dodający mu scen pełnych grozy i naspięcia, a do tego zgrabnie łączący, w stylu przypominającym nieco “Lovecraft Country”, kultystów Starszych Bogów z potępieniem rasizmu.

+

Tytułowy “Czarny” Tom to czarnoskóry nowojorczyk, niechętnie zapatrujący się na oferowaną mu przez ojca perspektywę ciężkiej pracy fizycznej za kiepskie wynagrodzenie. Zamiast tego woli wyprawiać się ze swą gitarą do białych dzielnic Nowego Jorku i tam, udając ulicznego muzyka jazzowego, przyrobić jako tani “con-man”, naciągacz, człowiek od drobnych zleceń.

Jednym z takich zleceń było dostarczenie pewnej białej starszej kobiecie magicznego grymuaru. Tom, pozornie naiwniak tylko przenoszący przesyłkę jest w rzeczywistości wystarczająco bystry, by wyrwać z książki ostatnią stronę, bez której cała zawarta w niej magia jest bezużyteczna.

Pewnego dnia przed popisującym się na ulicy Tomem przystaje zamożny bały starszy mężczyzna, który przedstawia się jako Robert Suydam i oferując bajońskie wynagrodzenie zatrudnia Toma do występu na przyjęciu w jego domu. Tom przybywa w przeddzień imprezy na próbę i zastaje samego Suydama, który wkrótce zaczyna mamrotać jakieś bluźniercze zaklęcia, w efekcie których za oknami pojawia się… głębia oceanu i mury R’Lyeh (ihaaa!).
Takie sprawy to wydaje się za dużo dla naszego naciągacza, ale po powrocie do Harlemu Toma oczekuje tragedia, okazuje się, że policja zastrzeliła jego ojca - poszło o ukradzioną przez Tommiego kartkę z grymuaru, po którą przysłała skorumpowanych gliniarzy stara kobieta, jak się okazuje, czarownica tocząca magiczną wojnę z Suydamem.

Czarny Tom pragnie zemsty - decyduje się dołączyć do magicznego sabatu urządzanego przez Suydama podczas którego przywołany ma być Śpiący Bóg. Dawny drobny naciągacz staje się prawą ręką złowrogiego maga…

+

Lovecraft Wielkim Pisarzem był, to dziś rzecz bezsporna. Zachwycał i zachwyca swym geniuszem kolejne pokolenia fanów literackiej grozy. Niestety, równie bezsporną rzeczą jest paskudny, kompletnie nieakceptowalny rasizm Lovecrafta, który powoduje, że dziś postać Mistrza z Providence budzi wśród czytelników i twórców uczucia mocno mieszane - do tego stopnia, że kilka lat temu amerykańska nagroda World Fantasy Award, uosabiana statuetką Lovecrafta, zmieniła swego patrona.

Innym sposobem odreagowania tej sytuacji przez współczesnych twórców jest modny ostatnio nurt antyrasistowskich tekstów “lovecraftowskich”. Najbardziej znanym przykładem takiej twórczości jest “Kraina Lovecrafta” Matta Ruffa (dobra książka zamieniona na kiepski, “przepoprawniościowany” i pozbawiony powieściowej lekkości serial),innym zaś “Ballada O Czarnym Tomie” Victora LaValle.

LaValle swą powieść przewrotnie zadedykował : “H.P. Lovecraftowi, ze wszystkimi mieszanymi uczuciami” - i ta dedykacja znajduje pełne odbicie w treści utworu. Bowiem, obok oddania sprawiedliwości czarnym mieszkańcom Harlemu, obok potępienia rasizmu powieść stanowi prawdziwy hołd dla twórczości Mistrza z Providence.

Lovecraft, szczęśliwie, rzadko wpuszczał swe rasistowskie poglądy na karty tworzonych przez siebie opowiadań, a nawet jak tu i ówdzie mu się to przydarzyło to akurat w tych najgorszych i najmniej ciekawych tekstach*. Wyjątkiem od tej zasady jest “Zgroza W Red Hook”, jedyne z tych wchodzących w szeroki rozumiany “kanon” lovecraftowski opowiadanie, które jest jawnie rasistowskie (biograf Lovecrafta S.T. Joshi, sam przecież Hindus, więc tym bardziej trzeba docenić fanowskie uwielbienie, trochę usprawiedliwiał to faktem, że Red Hook powstał w czasie pobytu Old Genta w Nowym Jorku, i był reakcją kulturalnego, wycofanego dżentelmena na brutalność, hałas i obcesowość zmieszanej rasowo metropolii). I to właśnie historię znaną ze “Zgrozy W Red Hook” postanowił na nowo opowiedzieć La Valle w “Balladzie O Czarnym Tomie”.

Oś narracyjną stanowią wydarzenia znane z opowiadania Lovecrafta - to spisek czarnoksiężnika Roberta Suydama, zmierzający (jak zwykle…) do przywołania przy pomocy tłumów kolorowych mieszkańców dzielnicy Red Hook Wielkich Przedwiecznych (czy nawet samego Wielkiego Cthulhu). Śledztwo w sprawie makabrycznego spisku prowadzi znany z oryginalnej historii jest irlandzki policjant Malone, natomiast wkładem LaValle’a jest zaplątany w całą tę magiczną intrygę cwaniak z Harlemu, “czarny” Tommy Tester.

Przy czym “Ballada” nie jest historią skoncentrowaną na postaciach, żaden z bohaterów nie skupia na sobie wiele uwagi; LaValle chciał po prostu, oddając “rasową” sprawiedliwość czarnoskórym Amerykanom, napisać dobry lovecraftowski fanfik. I to mu się w pełni udało. Opowiadanie ma dobre tempo, mroczny klimat, sporo akcji i jump scare’ów, tak naprawdę upgraduje nieco sztywną lovecraftowską historię do postaci efektowego nowoczesnego horroru. Byłaby z tego świetna przygoda w jakimś systemie fabularnym.

Nie wiem, czy słowo “powieść” pasuje do Czarnego Toma - to jest raczej “novella” - King cztery takie historie łączy w jedno i wydaje jako zbiorek (Cztery Pory Roku) - do przeczytania w jedni popołudnie. A że świetnie napisane, oparte o pełen potencjału materiał wyjściowy, zgrabnie łączące potępienie rasizmu z dobrą przygodą, nie popadając przy tym w tani dydaktyzm czy łzawość, to i frajda z czytania duża. Do czytania najlepiej back to back ze oryginalną “Zgrozą W Red Hook” (choć nie jest to niezbędne) - nikt nie będzie zawiedziony.


PS.
Mamy do czynienia z całą falą świetnych współczesnych powieści, oddających sprawiedliwość kolorowym obywatelom USA, balansujących na granicy gatunkowej grozy. Nurt zapoczątkowała znakomita “Umiłowana” Toni Morrison, z najnowszych tytułów warto sięgnąć również po “Białe Łzy” Hari Kunzru. Trend ten występuje też w bardziej rozrywkowym horrorze, warto w tym kontekście przywołać np. “Uchroń Mnie Od Złego” Tananarive Due czy “Ring Shout” P. Djeli Clark. “Ballada O Czarnym Tomie”, jak najbardziej wpisująca się w tę stylistykę najbardziej przypomina już wywołaną “Krainę Lovecrafta” Matta Ruffa, w zasadzie mogłaby stanowić suplement do tej powieści.


* - tak, wiemy, jedno z najsłynniejszych opowiadań Lovecrafta, “Widmo Nad Innsmouth” pod postacią odrażających ryboludzi z wielkimi, grubymi wargami uosabia fizyczną odrazę, jaką w Old Gencie budzili czarnoskórzy, ale krytykując rasizm w literaturze nie powinniśmy się koncentrować na odkodowywaniu ukrytych znaczeń, na piętnowaniu artystycznej sublimacji drzemiących w duszy autora demonów, a raczej na rasowym hejcie i publicystycznych manifestach ideowych

Bardzo udany retelling opowiadania H.P. Lovecrafta “Zgroza W Red Hook”, fabularnie podkręcający dość przeciętny w tym aspekcie oryginał, dodający mu scen pełnych grozy i naspięcia, a do tego zgrabnie łączący, w stylu przypominającym nieco “Lovecraft Country”, kultystów Starszych Bogów z potępieniem rasizmu.

+

Tytułowy “Czarny” Tom to czarnoskóry nowojorczyk, niechętnie...

Nie do końca jestem w stanie jednoznacznie stwierdzić, co sądzę o tym tytule.

Z jednej strony dostajemy nowelkę osadzoną w świecie inspirowanym mitologią Samotnika z Providance z wyraźnie dodanym wątkiem wszechobecnego rasizmu, wokół którego mam wrażenie kręci się akcja. Bohaterowie są ciekawi, jednak lekko owiani opończą tajemniczości.

Z drugiej strony – no właśnie, dostajemy nowelkę na realnie niecałe 90 stron. Dlaczego to zaznaczam? Powód jest prosty – bohaterowie są ciekawi, akcja również, niestety z uwagi na objętość mam wrażenie, że historia gna na łeb na szyję, bohaterowie bardzo szybko przechodzą wewnętrzne przemiany. Autor zostawia sporą dozę tajemniczości, jednak w moim przypadku nie budowało to nastroju ogólno pojętej grozy, a jak już lekkiej irytacji. Chciałem po prostu troszkę więcej.

Na minus muszę niestety wskazać język – czasami miałem wrażenie, że był on bardzo nienaturalny, autor na siłę starał się stylizować go na podobny do Lovecrafta (takie przynajmniej odniosłem subiektywne wrażenie).

Podsumowałbym tytuł tak – jeżeli jest się fanem literatury okołolovecraftowskiej, szkoda się z tą nowelką nie zapoznać. Jeżeli jest się fanem literatury grozy – można, aczkolwiek moim zdaniem są lepsze i bardziej rozbudowane tytuły. Na pewno nie powiem, żeby czas poświęcony na przeczytanie tej nowelki był czasem straconym. Ot, okay przerywnik pomiędzy jakimiś cegłami.

Nie do końca jestem w stanie jednoznacznie stwierdzić, co sądzę o tym tytule.

Z jednej strony dostajemy nowelkę osadzoną w świecie inspirowanym mitologią Samotnika z Providance z wyraźnie dodanym wątkiem wszechobecnego rasizmu, wokół którego mam wrażenie kręci się akcja. Bohaterowie są ciekawi, jednak lekko owiani opończą tajemniczości.

Z drugiej strony – no właśnie,...

„Ballada o Czarnym Tomie Victora LaValle to osadzona w nurcie „Mitologii Cthulhu” nowelka, której akcja osadzona jest w Stanach Zjednoczonych Ameryki, w stanie Nowy York, w latach 20-tych XX wieku. Utwór jest częścią serii „horrorów bez nazwy” wydawanych przez wydawnictwo MAG. „Ballada” jest jednym z setek, jeśli nie tysięcy książek inspirowanych pisarstwem H. P. Lovecrafta i podobnie jak większość z nich, jest typowym średniakiem, ale napisanym przez znanego autora.

Plusy:
- atmosfera,
- wątki tajemnicze (ale te niedopowiedziane, a nie bijące po twarzy oczywistością i łopatologicznym tłumaczeniem),
- lata 20 XX wieku (nic nadzwyczajnego, ale dla kogoś lubiącego ww. okres historyczny pojawia się kilka „ciekawostek” kulturowych),
- postaci (zarówno główne postacie jak Malone czy Thomas Tester nie są nadzwyczajne, ale z uwagi na ilość tekstu całkiem zgrabnie wprowadzone. Postacie poboczne jak Suydam czy zwłaszcza Ma Att, są miłymi dodatkami do całości),
- magia w końcu działa i jest potężna, ba stanowi zagrożenie i zabija.

Minusy:
- Tekst (mam wrażenie, że autor usilnie stara się udowodnić, że tekst pochodzi z lat 20-tych XX wieku, a nie, że jest współczesnym fanfikiem. Miejscami występują problemy z płynnością czytania tekstu),
- za dużo łopatologicznego tłumaczenia, odzierającego utwór z tajemniczości,
- brak jakiejkolwiek grozy (moje subiektywne odczucia),
- „walenie po twarzy” Lovecraftem. (Spójrzcie! „Śpiący Król”. O Patrzcie zaginione miasto R’lyleh!!! Etc, etc),
- Cthulhu jako przyczyna katastrofy ekologicznej (nie no qrw…).

Patrząc na ilość tekstu i emocji (ale żadnej grozy),które utwór we wzbudził, myślę, że można śmiało poświęcić te 60-80 minut na przeczytanie nowelki. Dla fanów „Samotnika z Providence” będzie to utwór o tyle ciekawszy, że nawiązuje do wielu elementów z uniwersum Wielkich Przedwiecznych. Czy jednak wzbudzi emocje pozytywne czy negatywne, to zależy już od osobistych preferencji czytelnika.

„Ballada o Czarnym Tomie Victora LaValle to osadzona w nurcie „Mitologii Cthulhu” nowelka, której akcja osadzona jest w Stanach Zjednoczonych Ameryki, w stanie Nowy York, w latach 20-tych XX wieku. Utwór jest częścią serii „horrorów bez nazwy” wydawanych przez wydawnictwo MAG. „Ballada” jest jednym z setek, jeśli nie tysięcy książek inspirowanych pisarstwem H. P. Lovecrafta...

Pierwsze spotkanie z autorem i bardzo udane. Jest lepko i ponuro , jest groza bardzo wyważona i jest historia.

Pierwsze spotkanie z autorem i bardzo udane. Jest lepko i ponuro , jest groza bardzo wyważona i jest historia.

Wciągająca, dobrze skrojona opowieść w duchu Lovecrafta – dla jednych z pewnością zbyt krótka, dla innych w sam raz. Jest trochę tajemnicy, jest trochę grozy, wszystko podane zgrabnie i bez niepotrzebnych dłużyzn. Dobra rozrywka na jeden wieczór.

Wciągająca, dobrze skrojona opowieść w duchu Lovecrafta – dla jednych z pewnością zbyt krótka, dla innych w sam raz. Jest trochę tajemnicy, jest trochę grozy, wszystko podane zgrabnie i bez niepotrzebnych dłużyzn. Dobra rozrywka na jeden wieczór.

Zupełnie przeciętny, ale za to inkluzywny, fanfic na temat Koszmaru z Red Hook.

Zupełnie przeciętny, ale za to inkluzywny, fanfic na temat Koszmaru z Red Hook.