Nie przyszedł do mnie anioł

💠“Kto ci powiedział, że wolno się przyzwyczajać?

Kto ci powiedział, że cokolwiek jest na zawsze?”💠

Zapraszam do recenzji książki “Nie przyszedł do mnie anioł”. Rozmowę z Pawłem Grabowskim przeprowadziła Agata Puścikowska.

🧑‍⚕️Paweł Grabowski od najmłodszych pragnie zostać lekarzem. Jego droga do celu będzie bardzo długa i kręta. Zaczynał od bycia stomatologiem, później przeprowadzał operacje jako chirurg szczękowy, studiował nawet filozofię i w pewnym momencie chciał nawet wstąpić do zakonu. W ostateczności porwał się na niemożliwe i założył wiejskie hospicjum domowe na Podlasiu, a później stacjonarnie w maleńkiej Makówce.

W książce poznajemy dzieciństwo lekarza, towarzyszymy mu w wyprowadzce z Krakowa do Warszawy, później na Podlasie. Dowiadujemy się co spowodowało, że zostało wybudowane hospicjum. Pozostałe tematy poruszane w lekturze to: stanowisko dotyczące eutanazji, jak ze śmiercią radzą sobie pacjenci i ich rodziny, jaki szefem jest Paweł Grabowski, ile zwierząt posiada oraz o jego pasjach: pszczelarstwie, pisaniu ikon, muzyce i poezji, o znakach na drodze i trudnych wyborach.

🩺Z wywiadu przede wszystkim poznajemy trudy pracy w hospicjum. Ogromny pokłon dla całego sztabu ludzi , który pomaga chorym godnie przejść tą ostatnią drogę, zminimalizować ból i cierpienie, którego doświadczają. ⌛Jest to praca niezwykle ważna i wymagająca zarówno psychicznie jak i fizycznie. Wymaga od lekarzy i personelu dużego pokładu profesjonalizmu i empatii.👨‍👨‍👧‍👦

📘**Chciałabym się jednak bardziej skupić na mojej opinii odnośnie tej pozycji książkowej.**📘

“ Nie przyszedł do mnie anioł” to emocjonalny rollercoaster. O wielu rzeczach po prostu nie wiedziałam. Towarzyszyły mi przy jej czytaniu rozmaite emocje żal, złość, smutek i wielokrotnie niezgoda i bunt. Bywały też momenty uśmiechu np. gdy lekarz opowiadał jak “przypadkiem” został właścicielem kota o imieniu Lolita lub trzech dobermanów.

💠W książce poza tematyką hospicyjną poruszane są także inne “ trudne tematy “ typu: prawo do eutanazji. Poznajemy negatywne stanowisko lekarza i to jakie on widzi potencjalne źródło nadużyć gdyby eutanazja została wprowadzona w Polsce. Wspomina także alternatywę dla eutanazji tj: sedację paliatywną , która łagodzi cierpienia pacjenta polegające na częściowym ograniczaniu jego świadomości. Protokoły sedacji ściśle określają warunki jej wprowadzenia oraz zasady monitorowania pacjenta.

💠Mam problem z jednoznaczną oceną tej książki, ponieważ porusza ogromnie ważne aspekty życia i śmierci. Nie chciałabym jednak, aby ciężar poruszanej tematyki odebrał mi obiektywizm.

💠Zaznaczyłam w niej masę fragmentów. Wiele razy przerywałam lekturę, zastanawiałam się jakie jest moje stanowisko na daną sprawę itp. Na niektóre rzeczy spojrzałam z zupełnie innej perspektywy. Czytanie o schyłku życia innych, mimowolnie wyzwala w nas refleksję nad naszą własną egzystencją i nad ostatnimi chwilami bliskich których pożegnaliśmy i tych, których przyjdzie nam pożegnać.

Niemniej mam kilka uwag do tego tytułu.

📌Poddaję w dyskusję styl rozmowy między Panią Agatą i Panem Pawłem. Pytania są ciekawe i merytoryczne, a czasami wręcz uszczypliwe, nic nie wnoszące, albo wścibskie.

Odczuwa się, że oboje się znają. Luźniejszy ton wypowiedzi mi nie przeszkadzał, ale sam styl ich reakcji na swoje słowa już tak. Pan Paweł wyraża się w sposób wyważony i nacechowany momentami, aż za bardzo pozytywnie. Pani Agata w odpowiedzi, albo udaje, że nie rozumie o co chodzi, albo wbija szpilę. Zabieg ten miał chyba na celu aby nie wyszedł z tego zbyt cukierkowy obraz. Docelowo ta koncepcja się sprawdza. Wymusza na rozmówcy pogłębienie tematu i pokazanie drugiej strony medalu tych samych wydarzeń. Pomimo wszystko momentami Pani Agata mnie tak irytowała, a Pan Paweł jak dla mnie zbyt dużo filozofuje, w moim mniemaniu przesadnie zagłębia się w niektóre kwestie.

📌Książka moim zdaniem jest mocno nierówna. Momentami czytałam ją z zapartym tchem , a momentami spałam (szczególnie podczas rozdziałów o pszczelarstwie i pisaniu ikon). Z jednej strony widać wady i zalety lekarza jako człowieka, a z drugiej w ogólnym odbiorze mamy taką “laurkę” dla Pana Pawła. Podsumowując czy mi się ta książka podobała? Średnio. Jednak ilość przemyśleń i ważnych kwestii które porusza powoduje, że warto się z nią zapoznać.

💠“Kto ci powiedział, że wolno się przyzwyczajać?

Kto ci powiedział, że cokolwiek jest na zawsze?”💠

Zapraszam do recenzji książki “Nie przyszedł do mnie anioł”. Rozmowę z Pawłem Grabowskim przeprowadziła Agata Puścikowska.

🧑‍⚕️Paweł Grabowski od najmłodszych pragnie zostać lekarzem. Jego droga do celu będzie bardzo długa i kręta. Zaczynał od bycia stomatologiem, później...

Tak to bywa gdy lekarz jest także filozofem ☺️

Tak to bywa gdy lekarz jest także filozofem ☺️

Książka o życiu. Świetny reportaż. Poznajemy ciekawą osobowość - lekarza Pawła, który całkowicie oddaje się swym ideom. Piękna historia życia (nie)zwykłego człowieka, lekarza, pasjonata nie tylko ikon i pszczelarstwa, ale przede wszystkim pracy hospicyjnej. To jej poświęcił całe swoje życie. Ukazuje jej blaski i cienie; podkreśla, jak ważnym aspektem jest rzeczywistość hospicyjna, w centrum której najważniejszy powinien być człowiek.

Książka o życiu. Świetny reportaż. Poznajemy ciekawą osobowość - lekarza Pawła, który całkowicie oddaje się swym ideom. Piękna historia życia (nie)zwykłego człowieka, lekarza, pasjonata nie tylko ikon i pszczelarstwa, ale przede wszystkim pracy hospicyjnej. To jej poświęcił całe swoje życie. Ukazuje jej blaski i cienie; podkreśla, jak ważnym aspektem jest rzeczywistość...

Podczas lektury miałam wrażenie, że Agata Puścikowska zdążyła się dobrze z dr. Paweł poznać i polubić, i w efekcie rozmówca dość szczerze się przed nią otworzył. Dzięki temu można poznać go nie tylko jako lekarza i dyrektora hospicjum na Podlasiu, ale i tłumacza i poetę, któremu sama Wisława Szymborska wpisuje dedykację.

Z tematów „grubszego kalibru” chyba najcenniejszy jest rozdział o eutanazji i sedacji paliatywnej (łagodzenie cierpienia pacjenta polegające na częściowym ograniczaniu jego świadomości). A już zupełnie nieziemskie jest gdy doktor Paweł mówi trochę o swojej duchowości i o 3 kluczach do nieba zaczerpniętych z duchowości Wschodu ( a może po prostu z duchowości Podlasia?).
Jest to więc książka uniwersalna, można ją odczytywać na kilku poziomach i każdy znajdzie w niej coś dla siebie. Szczególnie polecałabym ją kapelanom szpitalnym. I lekarzom, zdecydowanie.

To nie jest pierwszy wywiad A. Puścikowskiej, jaki czytałam, i przyznam, że jej styl prowadzenia rozmów (o którym wnioskuję jedynie na podstawie zapisanych pytań) momentami mocno mnie drażnił. Dziennikarka nieco prowokuje, wbija szpile albo udaje, że nie rozumie i nie umie czytać między wierszami. Ale w przypadku tego wywiadu jej styl świetnie się sprawdza. Dzięki temu nie powstała laurka na cześć „Judyma z Podlasia”, tylko portret (niech już będzie) człowieka z krwi i kości, z wieloma talentami, ale niepozbawionego słabości.

Ponieważ dr Paweł Grabowski praktykuje medycynę paliatywną, to i wywiad z nim jest bardziej o śmierci niż o życiu. O zajmowaniu się całą rodziną (a nie tylko terminalnie chorym),o (nie)zgodzie na przemijanie, o żegnaniu się przed śmiercią z rodziną i dalszymi krewnymi, a nawet… o zapraszaniu na własną stypę. Ciekawie też pan doktor opowiada o unikaniu za wszelką cenę tematu śmierci we współczesnej kulturze. Zresztą mądrych obserwacji jest w tej książce całkiem sporo.

Podczas lektury miałam wrażenie, że Agata Puścikowska zdążyła się dobrze z dr. Paweł poznać i polubić, i w efekcie rozmówca dość szczerze się przed nią otworzył. Dzięki temu można poznać go nie tylko jako lekarza i dyrektora hospicjum na Podlasiu, ale i tłumacza i poetę, któremu sama Wisława Szymborska wpisuje dedykację.

Z tematów „grubszego kalibru” chyba najcenniejszy...