Jonathan Wilson pisze regularnie na temat wschodnioeuropejskiego futbolu i taktyki piłarskiej. Jest autorem pięciu książek, m. in. "Odwrócona piramida. Historia taktyki piłarskiej", książki nagrodzonej jako Najlepsza Książka Piłkarska 2009 roku w Anglii. Jego ostatnią ksiązką jest "Nobody ever says thank you", biografii Briana Clougha. jest również założycielem i redaktorem naczelnym The Blizzard, kwartalnika piłkarskiego dla czołowych dziennikarzy sportowych.
Piękna książka. Przeczytamy tu o wpływie Węgrów na światowy futbol. Wpływie, który zaczął się dużo wcześniej niż w latach 50., czyli w epoce „Złotej Jedenastki”. „Nazwiska dawno niesłyszane” to zbiór postaci i obrazów tak barwnych i pełnych szczegółów, jak gdyby żywcem wyjętych z filmów Wesa Andersona. Czasami można się przyczepić do zbyt dużej liczby detali i powiązań rodzinnych prezentowanych w książce. Kiedy czytamy o losach szwagrów, teściowych i kuzynów poszczególnych piłkarzy można się pogubić. Nie zmienia to jednak ogólnej bardzo wysokiej oceny książki.
Warto wspomnieć tu o kilku nazwiskach, które znajdziemy na kartach książki.
⚽Imre Schlosser – genialny strzelec, który w lidze węgierskiej zdobył 417 bramek. Jak trener prowadził m.in. Wisłę Kraków
⚽Imre Pozsonyi – trener Cracovia, selekcjoner reprezentacji Polski w meczu z …Węgrami, szkoleniowiec Barcelony. Z chorwackim klubem Građanski Zagrzeb zdobył mistrzostwo Jugosławii w latach 20. Karierę trenerską kończył w Meksyku i Stanach Zjednoczonych
⚽Lajos Czeizler – trener mojego ŁKS-u w latach 20. i 30., twórca potęgi szwedzkiego IFK Norrköping w latach 40., szkoleniowiec Milanu, Fiorentiny i Benfiki
⚽Imre Hirschl – trener, który odnosił niezwykłe sukcesy w klubach południowoamerykańskich, jak River Plate czy Penarol
⚽Alfred Schaffer – zawodnik i trener wielu klubów europejskich (m.in. Eintrachtu, Romy, Bayernu, znaleziony martwy w wagonie w małej miejscowości w Bawarii
⚽Ernest Erbstein - węgierski Żyd, który jako trener był współtwórcą Wielkiego Torino. Zginął w katastrofie lotniczej w 1949 wraz z niemal całą drużyną
⚽Bela Guttman – kolejny Węgier pochodzący z żydowskiej rodziny. Prawdziwy trener-obieżyświat. Prowadził kluby na Węgrzech, we Włoszech, Holandii, Austrii, Rumunii, na Cyprze, w Brazylii, Portugalii, Urugwaju, Szwajcarii i Grecji.
A to tylko niektórzy z bohaterów tej książki…
Jonathan Wilson jak zwykle w wybornej formie. I też spotkało mnie przyjemne zaskoczenie, bo spodziewałem się, że to będzie w dużej mierze książka o Złotej Jedenastce, Puskasie czy Kocsisie, jednak ta kwestia to w zasadzie zakończenie książki. Wcześniej Wilson przeprowadza nas przez historię węgierskiej piłki. Poznamy początki klubowego futbolu, wpływ Anglików na węgierską piłkę nożną, ale przede wszystkim jak Węgrzy kształtowali ten sport w Szwecji, Włoszech, Ameryce Północnej i Południowej. To też historia o wielu osobach, które rozjechały się po świecie w celu nauki futbolu - Imre Hirschlu, Beli Guttmannie, Erno Erbsteinie, Kalmanie Konradzie i wielu innych. Ale też, jak już to niejednokrotnie Wilson pokazywał, dla pisarza piłka to tylko pretekst, żeby opowiedzieć historię państwa, zwrócić uwagę na jego politykę, trudne losy i jak w tym wszystkim odnajdywali się piłkarze. Znakomita jest zwłaszcza część o drugiej wojnie światowej ukazująca życie sportowców ukrywających się przed Niemcami i Strzałokrzyżowcami i o tym jak udało się im przetrwać (lub niestety nie) Holocaust, a następnie jak wyglądała komunistyczna rzeczywistość dotycząca sportu. Wilson specjalizuje się w historii taktyki piłkarskiej, więc nie powinno też dziwić, że to również opowieść o tym jak zmieniały się ustawienia i sposób gry w piłkę nożną. "Nazwiska dawno niesłyszane" to kolejna świetna książka tego pisarza, napisana w stylu do którego już przyzwyczaił swoich czytelników i który mi też bardzo odpowiada, czyli mieszanina historii, skomplikowanych życiorysów, ale też opowieści o wielkich meczach tamtego okresu.