Christopher Hale, brytyjski pisarz i filmowiec, w wydanej w roku 2011 książce „Kaci Hitlera. Brudny sekret Europy” podejmuje polemikę z wydaną wcześniej pracą Daniela Jonaha Goldhagena „Gorliwi kaci Hitlera. Zwyczajni Niemcy i Holocaust.” Goldhagen w swojej pracy postawił tezę, iż Holocaust miał typowo niemiecki i mieszczański charakter, który spowodował, iż odpowiedzialność za niego spada, prócz ideologów nienawiści rasowej, na zwykłych Niemców.

Christopher Hale nie obala tej tezy a jedynie ją uzupełnia o często zapominany lub marginalizowany kontekst dotyczący prowadzonego przez Niemców zaciągów zagranicznych ochotników do Waffen SS. Stawia jednocześnie inną, dość kontrowersyjną tezę, zwłaszcza dla mieszkańców Europy Wschodniej, iż nie można stawiać znaku równości pomiędzy Holocaustem a zbrodniami komunistycznymi, gdyż grozić to może usprawiedliwianiem współpracy z hitlerowskimi Niemcami i popełnianiem zbrodni ludobójstwa chęcią obrony swojego narodu przed sowieckim terrorem. Oczywiście z tezą autora można polemizować, bo czy zbrodnie popełniane w imię teorii rasowych są inne niż popełniane w imię teorii klasowych?

Autor dosyć rzetelnie przedstawił historię powstawania Waffen SS, prywatnej armii Heinricha Himmlera, opętanego ideą stworzenia państwa niemieckiego opartego na czystości krwi aryjskiej. Nie ograniczył się przy tym do ukazania samych jednostek Waffen SS a opisał w jaki sposób i z jak niemal dziecinną łatwością dyplomacja niemiecka w podbitych krajach wykorzystywała uprzedzenia rasowe czy ambicje lokalnych polityków do tego by tworzyć te oddziały.

Wskazuje jeszcze inny, dość ciekawy wątek dotyczący samych oddziałów Waffen SS – jak twierdzi, ich główny trzon składał się z ochotniczych batalionów policyjnych, wykorzystywanych przez Einsatzgruppen SS a tworzonych w podbitych państwach, m.in. na Łotwie, w Estonii czy na Ukrainie, które wcześniej wykorzystywano do eksterminacji ludności żydowskiej na podbitych terenach i do zwalczania partyzantki na okupowanych terenach, dokonując potwornych zbrodni.

Niezły styl i ogromna kwerenda archiwalna sprawia, iż jest to książka wstrząsająca, opisująca ogrom zbrodni a jednocześnie wskazująca na zimną kalkulację interesów i grup, które za nimi stały.

A jak wygląda tu obraz Polski?

Autor w jednym z wywiadów prasowych, po publikacji książki powiedział: cyt. „ W mojej książce są dwa rozdziały o Polsce i nie ma tam mowy o polskiej kolaboracji. Mówiąc o Drugiej Wojnie Światowej zawsze musisz zacząć od faktu, iż zaczęła się od zniszczenia państwa polskiego i zniszczenia polskiej inteligencji. (…) Wyniszczenie konkretnych grup społeczeństwa polskiego poprzedza zniszczenie europejskich Żydów. (…) I tutaj pojawia się paradoks, dlaczego na Zachodzie uważa się, iż Polacy niemalże dorównywali Niemcom w ich stosunku do Żydów. Wiem, że w czasie wojny i po jej zakończeniu miały miejsce pogromy, że szukano możliwości wzbogacenia się „na Żydach” – są to zachowania godne absolutnego potępienia, ale to nie znaczy, że Polacy byli podwykonawcami Ostatecznego Rozwiązania. Nie mają one związku z machiną Zagłady. (…) Idea, że możesz zniszczyć cały naród różni się od idei przemocy skierowanej w kierunku najbliższych sąsiadów. Idea niemiecka mogła być co prawda wygodnym kontekstem, ale taka lokalna agresja nigdy nie była jej częścią.”

Choć nie do końca zgadzam się z niektórymi tezami autora – zdecydowanie warto.

Christopher Hale, brytyjski pisarz i filmowiec, w wydanej w roku 2011 książce „Kaci Hitlera. Brudny sekret Europy” podejmuje polemikę z wydaną wcześniej pracą Daniela Jonaha Goldhagena „Gorliwi kaci Hitlera. Zwyczajni Niemcy i Holocaust.” Goldhagen w swojej pracy postawił tezę, iż Holocaust miał typowo niemiecki i mieszczański charakter, który spowodował, iż...

Książka bardzo dobra, spokojnie można by było dopisać jeszcze drugie tyle. Za dużo o europie wschodniej, środkowej i Bałkanach. Liczyłem na więcej ciekawostek o zachodzie i rozwinięcie tematu ochotników z Skandynawii i Holandii .

Książka bardzo dobra, spokojnie można by było dopisać jeszcze drugie tyle. Za dużo o europie wschodniej, środkowej i Bałkanach. Liczyłem na więcej ciekawostek o zachodzie i rozwinięcie tematu ochotników z Skandynawii i Holandii .

Dobra książka, temat kolaborowania z Trzecia Rzeszą ukazuje w sposób obszerny, dużo się z niej dowiedziałem.

Dobra książka, temat kolaborowania z Trzecia Rzeszą ukazuje w sposób obszerny, dużo się z niej dowiedziałem.

Książka którą zdecydowanie warto przeczytać. Co prawda jest "ciężka", zawiera wiele historycznych nazwisk, dat, miejsc, organizacji. Jednak warto wiedzieć jak duży wpływ na Holocaust miało nie tylko samo SS, ale i jego zwolennicy, państwa kolaboranci. W całej Europie wówczas panował antysemityzm. W jednych krajach był on bardzo silny - tam gdzie silne były partie nacjonalistyczne, w innych słabszy. Ja osobiście nie miałam pojęcia jak ogromny przesąd żydobolszewika, który jest odpowiedzialny za całe zło Europy wówczas panował.

Na pewno śmieszne jest jak niektóre państwa np: wspomniana przez autora Łotwa czci SS-manów łotewskich (jako bohaterów wyzwolenia Łotwy spod jarzma ZSRR). Jak przeczytamy tę książkę zrozumiemy, że i łotewscy SS-mani i ukraińscy SS-mani (sympatyzujący z Banderą = dzisiejsi banderowcy) odpowiedzialni są za pogromy żydowskie i kolaborację z nazistami - z różnych pobudek. Odpowiadają oni za śmierć nie tylko Żydów - ale i komunistów, osób sympatyzujących z ZSRR, osób "niższy ras" - Słowian, wszystkich osób wrzuconych do worka jako "bandyci". Za śmierć niewinnych dzieci, osób uczciwie pracujących na dobrobyt państw. Nie jest to żaden honor i chwała lecz po prostu zbrodnia i tak powinna być odbierana.

Należy również przypomnieć, że Hitler jasno i wyraźnie podkreślał - W Europie nie ma miejsca na państwa narodowe, jest tylko miejsce dla narodu germańskiego i III Rzeszy. Także, nie można tłumaczyć kolaboracji z SS po to aby zyskać niepodległość - bo była to rzecz niemożliwa. Co ciekawe większość państw nie stawiała oporu III Rzeszy, i chętnie wstępowała do SS.

W książce również ujrzymy hipokryzję głównych postaci III Rzeszy - przyjmowanie Ukraińców czy Arabów do SS, co tłumaczono późniejszymi badaniami nad rasami - i twierdzeniem, że mają one jakiś ułamek krwi germańskiej, który trzeba wykorzystać. Co patrząc przez pryzmat wcześniejszego ideału rasowego jest co najmniej zabawne. Himmler otrzymał dużo później (czas: zbliżanie się ZSRR do Berlina) surową reprymendę od Hitlera za utworzenie takich dywizji SS - jak SS Galizien.

Autor stawia również na wstępie śmiałą tezę, iż nie można postawić znaku "=" między zbrodniami III Rzeszy a zbrodniami Związku Radzieckiego. Dlatego, że trudno porównać pogromy i masowe morderstwa z przyczyn teorii rasowej do zbrodni radzieckich. Z czym ja się osobiście zgadzam. Czy pamiętamy podobne pogromy na terenach ZSRR? Z przyczyn rasowych?

Książka którą zdecydowanie warto przeczytać. Co prawda jest "ciężka", zawiera wiele historycznych nazwisk, dat, miejsc, organizacji. Jednak warto wiedzieć jak duży wpływ na Holocaust miało nie tylko samo SS, ale i jego zwolennicy, państwa kolaboranci. W całej Europie wówczas panował antysemityzm. W jednych krajach był on bardzo silny - tam gdzie silne były partie...

Gdyby swoją wiedzę historyczną opierać na tej książce można by było odnieść wrażenie, że podczas drugiej wojny światowej zginęli niemal wyłącznie sami Żydzi (na jednej zaledwie stronie [155] rzeczownik "żyd" bądź przymiotnik "żydowski" odmieniane przez wszystkie przypadki występują bagatela... czternaście razy, na pozostałych - co najmniej po kilka).

Siły zbrojne III Rzeszy według Hale'go chyba praktycznie nie istniały, skoro "katów Hitlera" upatrywał generalnie w oddziałach Waffen-SS, o Wehrmachcie stosując zaledwie zdawkowe wtręty (co na ten przykład zupełnie nie przeszkodziło wydawcy umieścić na okładce żołnierza... Wehrmachtu).

Chociaż ofiar stalinizmu, według różnych szacunków, było kilkakrotnie (5-6) razy więcej niż hitleryzmu, Hale strasznie się obrusza, kiedy słyszy opinie przyrównujące Stalina do Hitlera, a nawet uznające za gorszego pierwszego z nich (chce go usprawiedliwić, bo nie zabijał pod płaszczykiem rozpętanej przez siebie wojny?),ale to nader częsta przypadłość autorów z drugiej strony dawnej żelaznej kurtyny.

Książka ciężka, ocierająca się o stronniczość (skupiająca się prawie wyłącznie na holokauście Żydów),zastanawia mnie też stosunkowo wysoka średnia z ocen (najbardziej wartościowa opinia o "Katach Hitlera" [w całości] brzmi: "Książka dla miłośników historii"; to chyba jakiś żart).

Gdyby swoją wiedzę historyczną opierać na tej książce można by było odnieść wrażenie, że podczas drugiej wojny światowej zginęli niemal wyłącznie sami Żydzi (na jednej zaledwie stronie [155] rzeczownik "żyd" bądź przymiotnik "żydowski" odmieniane przez wszystkie przypadki występują bagatela... czternaście razy, na pozostałych - co najmniej po kilka).

Siły zbrojne III...

Przeczytalem, bardzo wartosciowa pozycja. W zasadzie w prawie kazdym kraju Europy(za wyjatkiem Polski i chyba Irlandii) "wujkowi" Adolfowi udalo sie zwerbowac gorliwych pomocnikow.
Osobiscie przegrzebalem archiwa dunskie i niestety stwierdzam,ze Dunczycy tez nie sa zupelnie bez winy.

Przeczytalem, bardzo wartosciowa pozycja. W zasadzie w prawie kazdym kraju Europy(za wyjatkiem Polski i chyba Irlandii) "wujkowi" Adolfowi udalo sie zwerbowac gorliwych pomocnikow.
Osobiscie przegrzebalem archiwa dunskie i niestety stwierdzam,ze Dunczycy tez nie sa zupelnie bez winy.

Duża cegła, ale czyta się szybko. Sporo faktów, ale... No właśnie, mam nieodparte wrażenie, że autor przez niemal całą książkę przekonuje, iż żydowski holokaust to była w zasadzie jedyna przemysłowa rzeź dokonana podczas II wojny światowej i nic innego nie może się z nim równać. Owszem, nadmienia, były też cierpienia innych narodów, ale to nic w porównaniu z cierpieniem żydów. Dobitnym przykładem jest oburzenie na "ostatnie niepokojące tendencje w krajach europy wschodniej" dążące do uznania iż terror sowiecki był równie straszny jak terror niemiecki (a przede wszystkim wobec żydów). Pan Hale chyba nie pamięta o tym, iż Hitler nie zbliżył się nawet do liczby zamordowanych ludzi z rozkazu Stalina. Autor sprytnie też analizuje genezę nienawiści narodów europy wschodniej do żydów. Przywołuje niby jakieś fantasmagorie wpajanie ludziom fikcji o "żydobolszewikach" I zupełnie nie porusza faktu iż w bolszewii na wyższych stanowiskach przecież było całkiem sporo osób pochodzenia żydowskiego. Żeby nie wspomnieć o nadzwyczaj wysokim ich odsetku w powojennym polskim UB. Jest tu za to sporo ciekawostek pokazujących z jaką ochotą niemal cała Europa rzuciła się pomagać hitlerowcom mordować razem z innymi kameraden z SS. Podsumowując, książkę nazwałbym rzetelną, gdyby nie to ekstatyczne gloryfikowanie ofiary żydowskiej i nie dopuszczanie do zrównania jej z żadną inną.

Duża cegła, ale czyta się szybko. Sporo faktów, ale... No właśnie, mam nieodparte wrażenie, że autor przez niemal całą książkę przekonuje, iż żydowski holokaust to była w zasadzie jedyna przemysłowa rzeź dokonana podczas II wojny światowej i nic innego nie może się z nim równać. Owszem, nadmienia, były też cierpienia innych narodów, ale to nic w porównaniu z cierpieniem...

geneza kolaboracji nacjonalistów w państwach podbitych przez Niemców...ciężka ale warto to wiedzieć...

geneza kolaboracji nacjonalistów w państwach podbitych przez Niemców...ciężka ale warto to wiedzieć...

Dużo ciekawych i nie znanych mi wcześniej informacji, cała Europa umazana współpracą z faszystami! Oprócz Polski!

Dużo ciekawych i nie znanych mi wcześniej informacji, cała Europa umazana współpracą z faszystami! Oprócz Polski!

Dobre ujęcie i kompleksowe. Na dużą wdzięczność zasługuje rzetelne potraktowanie ogromnego wkładu ukraińskiego w ludobójcze działania przeciwko Polakom i Żydom, podczas II Wojny. Książka warta przeczytania i polecenia!

Dobre ujęcie i kompleksowe. Na dużą wdzięczność zasługuje rzetelne potraktowanie ogromnego wkładu ukraińskiego w ludobójcze działania przeciwko Polakom i Żydom, podczas II Wojny. Książka warta przeczytania i polecenia!