Nie wiem czy "Ogrodowa – imaginarium społeczne" Bogdana Jankowskiego ma ambicje być książką historyczną. Od przeciętnej książki opisującej historię jakiegoś miejsca różni się ona wielce – wniknięciem w perspektywę ludzką, zejściem o piętro niżej, niż zwykle takie książki czynią. Przy tym jest to jednocześnie esej o tożsamości miasta i jego mieszkańców, jak i tzw. silva rerum, znaczy się „las najróżniejszych rzeczy”, bardzo ciekawych, łączący płynnie historyczną przeszłość ze współczesnością.
Od „Sokoła” zatem aż do ŁKS-u i kibolskich wojen tożsamościowych, od Rembielińskiego, wytyczającego Łódź w szczerym polu, do Festiwalu Dialogu Czterech Kultur. Od Izraela Kalmanowicza Poznańskiego do Edwarda Gierka. Las rzeczy opisujących tożsamość miasta, a bardziej jeszcze, znacznie bardziej – tożsamość ludzi, którzy w nim mieszkają. Wytworzoną przez historię kulturę miejsca. Czasami w bardzo ryzykownych połączeniach, czasami z kontrowersyjnym odautorskim komentarzem Jankowski prowadzi nas przez historię społeczną miasta, dzielnicy, ulicy. Zaczyna od zarania, przytaczając dzieje Łodzi począwszy od wsi położonej w leśnej głuszy, potem zaszytego wśród pustkowi miasteczka, tak nieważnego, że burmistrz musi opisywać ściśle jego położenie (żeby w ogóle tam trafiono). Opisuje szeroko kulturę muzyczną robotniczo-fabrycznej Łodzi (we fragmentach przetrwałą do dziś – np. Towarzystwo Śpiewacze imienia Moniuszki),liczne chóry i orkiestry powstałe oddolnie, a potem wspierane przez przemysłowców – wszystko to w krótkich akapitach, niewielkich esejach historycznych z komentarzem autora.
Las rzeczy w tej książce. Niezwykle ciekawych, w sporej części zupełnie nieznanych. Zastanawiających i kuriozalnych. No cóż, Łódź składa się z wielkich sprzeczności…
Jaka jest ta „Ogrodowa”? Przebogata! Bardzo ładnie wydana i skomponowana. Ciekawa. Wielobarwna i przeskakująca z tematu na temat. Pełna zdjęć, archiwalnych dokumentów. Wielka robota, doprawdy! Pomnik społeczny nie tylko dla ulicy Ogrodowej, ale i dla miasta. Jest to książka raczej dla tych, dla których Łódź i jej przeszłość stanowią istotną kwestię, choć w sporej części porusza przecież rzeczy uniwersalne, ogólne. Mógłbym rzec – ogólnopolskie. Bo to nie sama przecież Łódź ze swoimi społecznymi problemami. Ale ze swoją skomplikowaną i dziwną historią – jedyna.

Nie wiem czy "Ogrodowa – imaginarium społeczne" Bogdana Jankowskiego ma ambicje być książką historyczną. Od przeciętnej książki opisującej historię jakiegoś miejsca różni się ona wielce – wniknięciem w perspektywę ludzką, zejściem o piętro niżej, niż zwykle takie książki czynią. Przy tym jest to jednocześnie esej o tożsamości miasta i jego mieszkańców, jak i tzw. silva...