Harald Jähner

Hannah Arendt ukuła taki termin jak ‘banalność zła’ w odniesieniu do nazistowskich Niemiec. Horroru II wojny światowej nie stworzyły mityczne bestie, które zstąpiły znikąd. To byli zwykli ludzie niczym nie różniący się od nas. Tak samo schematy, wedle których Adolf Hitler doszedł do władzy, łatwo byłoby powtórzyć i dziś. "Rausz. Niemcy między wojnami" to nie polityczna książka. Nie trzeba być historykiem by ją zrozumieć. Autor w sposób prosty i obrazowy opisuje nam ten przedziwny świat w latach międzywojennych. Świat w którym wszystko co stare zostało zniszczone, a nowe dopiero się formowało. Oto kobiety, które w czasie I wojny światowej musiały zastąpić mężczyzn, teraz już nie chcą wracać do ‘swoich’ ról. Ścinają włosy, podejmują prace i ubierają się w męskie ubrania. Ludzie, chcąc odciąć się od wojennej traumy, żyją i bawią się tak jakby jutra miało nie być. W ekspresowym tempie powstają nowe kluby dla par jednopłciowych, kawiarnie, kina. Świat ogarnia gorączka. Z drugiej strony, Niemcy nadwyrężone długoletnią wojną borykają się z trudnościami ekonomicznymi i narzuconymi im licznymi ograniczeniami. Bezrobocie i głód dotyka coraz więcej osób. Wściekłe społeczeństwo szuka winnych tych nieszczęść. W takich momentach ludzie tym chętniej słuchają wszelkich radykalnych rozwiązań. Chcą wroga, prawdziwego czy to urojonego, na którym mogliby swoją złość skumulować. W tym momencie na scenę wchodzi młody, niespełniony artysta, Adolf Hitler, który daje ludziom to, czego chcą. Wzorem innych wielkich dyktatorów wie, że nic tak nie jednoczy ludzi jak wspólny wróg… Resztę historii już znamy. Harald Jähner nie moralizuje, nie ocenia. Pokazuje nam jak małymi krokami wszystko zmierzało ku upadkowi i końcowi. Jest to też swoisty prequel „Czasu wilka” czyli historii powojennych Niemiec. Czy warto? Jak najbardziej. Zwłaszcza, że o historii Niemiec sprzed II wojny zwykle mało się mówi w szkołach. Sandra