Włodzimierz Ledóchowski

Imponują mi ludzie, którzy zaczynają się zajmować czymś na emeryturze i do tego robią to od razu bardzo dobrze. I to jest chyba przypadek Włodzimierza Ledóchowskiego. Nie znalazłem żadnych jego tekstów drukowanych przed rokiem 1976 a wtedy Ledóchowski miał już 66 lat. I od razu to były bardzo dobre opowiadania - pewnie mocno autobiograficzne ale nie na tyle, żeby nie były uniwersalne. I pozostawiają u mnie jakiś cień niepewności, jakieś zawieszenie w oczekiwaniu na to co będzie dalej. A do tego mają one ważną cechę: są - jak dla nas, tutaj - bardzo egzotyczne a jednak jakoś intrygująco "polskie". Mam nawet wrażenie, że Ledóchowski pomimo prawie czterdziestu lat jakie spędził w RPA jednak nie był tam "u siebie". I może dlatego wrócił wreszcie do Polski (co ciekawe: jego żona również wróciła, chociaż 20 lat później). Ciekawie jest tu pokazany wątek, w wielu opowiadaniach kluczowy, życia w kraju opartego o prawodawstwo rasistowskie, przy czym z pozycji człowieka, który w tym układzie jest uprzywilejowany ale jednak nie pogodzony. No i jak zawsze jakieś profetyczne wątki znajduję: "Trudno się oprzeć wrażeniu, że światem rządzi jakaś konspiracja mająca na celu zniszczenie naszej zachodniej cywilizacji". Brzmi znajomo? Oczywistym przedmurzem tej cywilizacji było RPA.