Czuły narrator

„(...) tęsknię do tamtego świata od imbryka”

„Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. Nie zauważamy, że świat staje się zbiorem rzeczy i wydarzeń, martwą przestrzenią, w której poruszamy się samotni i zagubieni, miotani czyimiś decyzjami, zniewoleni niezrozumiałym fatum, poczuciem bycia igraszką wielkich sił historii czy przypadku. Nasza duchowość zanika albo staje się powierzchowna i rytualna. Albo po prostu stajemy się wyznawcami prostych sił – fizycznych, społecznych, ekonomicznych, które poruszają nami jakbyśmy byli zombie. I w takim świecie rzeczywiście jesteśmy zombie. Dlatego tęsknię do tamtego świata od imbryka”.

Olga Tokarczuk Czuły narrator. Mowa noblowska (grudzień2019),s.279.



O. Tokarczuk w Czułym narratorze zaprasza czytelnika za kulisy własnej twórczej narracji, z której wyrastają jej teksty. To pierwsza książka po Noblu.

Jak napisała autorka w Nocie o książce: „Tę książkę w jakimś sensie zawdzięczam pandemii. To właśnie w czasie lockdownu pojawiła się we mnie potrzeba uporządkowania wcześniejszej twórczości eseistycznej, nie tylko z ostatniego roku, ale i z lat wcześniejszych”.

Esejem inicjalnym jest Ognozja, przywołująca fantastyczną rycinę nieznanego autorstwa, a opublikowaną przez francuskiego astronoma C. Flammariona. Widzimy na niej wędrowca , który dotarł do kresu Ziemi i zaciekawiony wystawia głowę poza jej kraniec, w poszukiwaniu pewnie nowych światów. Każdy z mieszkańców może być przygodnym wędrowcem poszukującym swego miejsca na Ziemi, poszukującym sensu swojego życia.

Zdaniem O. Tokarczuk: „ Rycina z dzieła Flammariona przedstawia moment kairotyczny” . Kairos to bożek ulotnej chwili, jeżeli w porę go nie uchwycisz (za włosy z przody głowy, tył świeci łysiną),w żaden sposób nie osiągniesz szczęścia , nie doświadczysz przemiany.
Dla autorki Kairos „jest bogiem ekscentryczności, jeśli przez ekscentryczność rozumiemy porzucenie „centrycznego” punktu widzenia, udeptanych ścieżek myślenia i działania, wyjście poza obszary dobrze znane i niejako uzgodnione wspólnotowymi nawykami myślowymi, rytuałami, ustabilizowanymi światopoglądami”.

Czym jest sama tytułowa „ognozja”? W ujęciu Tokarczuk „"narracyjnie zorientowany, ultrasyntetyczny proces poznawczy, który odzwierciedlający przedmioty, sytuacje i zjawiska, próbuje uporządkować je w wyższy współzależny sens: zob. pełnia”.

Pełni należy życzyć Każdemu!
O. Tokarczuk w znakomitej formie!

„(...) tęsknię do tamtego świata od imbryka”

„Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. Nie zauważamy, że świat staje się zbiorem rzeczy i wydarzeń, martwą przestrzenią, w której poruszamy się samotni i zagubieni, miotani czyimiś decyzjami, zniewoleni niezrozumiałym fatum, poczuciem bycia igraszką wielkich sił historii czy przypadku. Nasza duchowość zanika albo staje...

"Czuly narrator" to zbiór esejów i wykładów naszej noblistki. Z pewnością nie jest to lektura dla każdego Czytelnika. Tokarczuk porusza w niej kwestie procesu tworzenia dzieła literackiego i jego interpretacji. Wiele tu terminów stricte naukowych, co nie dla każdego jest oczywiste i zrozumiałe w odbiorze.
Z niektórymi stwierdzeniami Autorki zupełnie mi nie po drodze, ale muszę szczerze przyznać, że wiedza Tokarczuk, jej sposób postrzegania i tworzenia świata literackiego mi imponują. Szczególnie fragmenty o "międzyprzestrzeniach".
Dla sympatyków noblistki to lektura obowiązkowa. Dla rozpoczynających swoją czytelniczą podróż z Autorka, może to być pierwsze i ostatnie spotkanie z uwagi na nieco przeintelektualizowane wywody.

"Czuly narrator" to zbiór esejów i wykładów naszej noblistki. Z pewnością nie jest to lektura dla każdego Czytelnika. Tokarczuk porusza w niej kwestie procesu tworzenia dzieła literackiego i jego interpretacji. Wiele tu terminów stricte naukowych, co nie dla każdego jest oczywiste i zrozumiałe w odbiorze.
Z niektórymi stwierdzeniami Autorki zupełnie mi nie po drodze, ale...

To chyba największe literackie rozczarowanie w moim życiu. Oczekiwania były wysokie — noblistka, orędowniczka praw zwierząt i ochrony środowiska, i ta obietnica podroży otwierającej czułość słów. Co mogło pójść nie tak?

Jak się okazuje, bardzo dużo.
Już gdzieś przy początku autorka daje mi znać, jak bardzo różne jesteśmy, gdy zblazowana opowiada, co ona w dalekim świecie widziała — i że w i w imię dyskryminowanych migrantów, ochrony środowiska i autentyczności przeżycia nie będzie już latać do Afryki czy Azji... Że obce miasta są be sensu — wszędzie są pamiątki z Chin (cóż, ja jakoś kupuję zawsze te z odwiedzanego kraju),że najpierw trzeba odwiedzić muzea u siebie (historyczne odwiedziłam wszystkie). Czuję, że ktoś bogaty i znudzony podróżami, z których nic nie wyciąga, tłumaczy mi teraz, że w sumie lepiej, że nigdzie nie byłam (bo nie miałam takiej możliwości),i tak powinno zostać, bo nagle wspólne, białoskóre “my” ma jakiś obowiązek względem jeszcze biedniejszych.

Pociąg zjeżdża dla mnie z torów kompletnie na stronie 44, gdy pojawia się stwierdzenie, że starożytni jedli tylko zwierzęta ofiarne i każde inne było tabu. Jako że trochę znam się na historii starożytnej jak i na historii zwierząt wśród ludzi, od razu myślę o tych wszystkich rzymskich igrzyskach, gdzie dla uciechy gawiedzi areny spływały krwią egzotycznych zwierząt, których tusze później wydawano widzom, o ucztach patrycjuszy, przepisach Apicjusza na winniczki trzymane żywcem w mleku, o górach kości raz owiec, raz świń… Jacy starożytni, chyba pani Olga zna wyłącznie tylko tych z mitu o Prometeuszu, ale już czuje się dość ekspertem, by objaśniać przeszłość innym. Od tego miejsca nie będę już w stanie w nic w książce uwierzyć, jeśli kłamała raz, może skłamać we wszystkim; jeśli raz mówi o czymś, na czym się nie zna, jaką mam gwarancję, że zna się na czymkolwiek i że nie wybiera byle plotki pod tezę?

Na ten moment pokonał mnie w końcu rozdział czwarty. Rozpoczyna go przywołując wrażenia, jakie wywołują u niej filmy braci Quay. Forma przypomina klub książki gdzie dyskutujemy dziś nad konkretnym autorem, albo panel dyskusyjny po pokazie — w każdym razie, gdzieś gdzie wszyscy wiedzą z góry o kim i o czym mowa. Autorka tu też zakłada, że wiesz. Nie będzie Ci przecież objaśniać, choć jednym słowem, tak elementarnych dzieł kultury jak filmy Quay. Ty powinieneś wiedzieć. Nie jestem specjalnie kinomanką — nie wiedziałam, i poczułam się szalenie nie na miejscu: jakby mi chciano pokazać, że nie należę do obytego grona. Może dałabym się złapać, gdyby autorka nie pokazała wcześniej, że ma bardzo wybiórczą wiedzę z historii, co nie przeszkadza jej o niej pisać, więc i ja płakać nie będę, że nie jestem w klubie kinowym.

W tym miejscu poczułam też, że czułości się raczej nie doczekam.
W książce znajduję raczej surowego katechetę: opowiada bajki, w które bardzo chce wierzyć, a na to byś ty czegoś nie wiedział lub nie zrozumiał — nie ma miejsca, jełopie, wróć klasę niżej.

Nie wiem, jak ta książka może tak ludzi urzekać. Jak dalece udało mi się przebrnąć — książka nie uczy, nie daje do myślenia — prócz myślenia o tym, jak daleko autorce do drugiego człowieka — nie pokazuje innych perspektyw niż jakiejś wąskiej, zdecydowanie europocentrycznej, "elity" kiszącej się w swoim wysublimowanym sosie, gdzie nawet fakty nie mają znaczenia wobec właściwej członkowi postawy. Może to pewność siebie autorki, zmieszana z pozycją autorytetu, sprawia, że niektórzy wolą się nie zastanawiać, tylko próbować, może i ich przyjmie do klubu?

Pewnie kiedyś jeszcze dam książce drugą szansę, bo przecież miała być o pisarzu, a ja do pisarza nawet nie dotarłam. Na ten moment jednak -odkładam z wielkim rozczarowaniem.

To chyba największe literackie rozczarowanie w moim życiu. Oczekiwania były wysokie — noblistka, orędowniczka praw zwierząt i ochrony środowiska, i ta obietnica podroży otwierającej czułość słów. Co mogło pójść nie tak?

Jak się okazuje, bardzo dużo.
Już gdzieś przy początku autorka daje mi znać, jak bardzo różne jesteśmy, gdy zblazowana opowiada, co ona w dalekim...

Było to moje trzecie spotkanie z Olgą Tokarczuk i rozbudziło apetyt na więcej.

Jest to zbiór wykładów i esejów, dzięki którym można poznać pierwsze lektury i fascynacje noblistki. Byłam pod ogromnym wrażeniem jej wiedzy z zakresu literaturoznawstwa i psychologii.

Najcenniejsze dla mnie były eseje o pracy twórczej, analiza pojęcia narracji i opowieść o tworzeniu postaci literackich. Z zainteresowaniem przeczytałam też o procesie twórczym pisarki. Jak pracuje nad książką, skąd czerpie inspiracje?

Podobała mi się analiza dzisiejszego autora i procesu wydawniczego w porównaniu do czasów, w którym autorka zaczynała publikować swoje pierwsze utwory. Faktycznie, dziś, jak wszystko, książka jest przede wszystkim towarem, który trzeba wypromować i sprzedać.

Przypomniała moc literatury, która wymaga pewnej wrażliwości, otwartości, skupienia, koncentracji. W świecie, w którym wszystko mamy podane jak na tacy i wymaga minimum myślenia, wydaje się to być reliktem przeszłości i rozrywką dla wybranych.

Było to moje trzecie spotkanie z Olgą Tokarczuk i rozbudziło apetyt na więcej.

Jest to zbiór wykładów i esejów, dzięki którym można poznać pierwsze lektury i fascynacje noblistki. Byłam pod ogromnym wrażeniem jej wiedzy z zakresu literaturoznawstwa i psychologii.

Najcenniejsze dla mnie były eseje o pracy twórczej, analiza pojęcia narracji i opowieść o tworzeniu postaci...

Książka napisana w trakcie pandemii COVID,. W tym czasie autorka przemyśla nad znaczeniem twórczości literackiej. Czasami dokonuje jej porównań do działań naukowców, do których jest nastawiona negatywnie, zapewne z powodu sytuacji pandemii. Spodziewałbym się lepszego zgłębienia tematu bez generalizowania i wywyższania jednej działalności (tej swojej) nad działalność naukową bo i ona jest aktem twórczości, a nie tylko chęcią zdobywania stopni naukowych. A czy czasem literaci nie dążą do tego samego tylko się nazywa inaczej - nagrody za działalność literacką czym są?

Książka napisana w trakcie pandemii COVID,. W tym czasie autorka przemyśla nad znaczeniem twórczości literackiej. Czasami dokonuje jej porównań do działań naukowców, do których jest nastawiona negatywnie, zapewne z powodu sytuacji pandemii. Spodziewałbym się lepszego zgłębienia tematu bez generalizowania i wywyższania jednej działalności (tej swojej) nad działalność naukową...

Czuły narrator - Olga Tokarczuk - polecam tę książkę wszystkim, którzy lubią czytać.
Niewątpliwie jej czytanie wymaga większego skupienia, uważności, ale czytelnik znajduje tu przemyślenia autorki na temat dzisiejszego świata:
dlaczego nie lubi ona obecnie podróżować zagranicę,
‌dlaczego cudza wolność jest kłopotliwa
czym różnią się pisarze młodego pokolenia od dawnych pisarzy, czy też artystów.
To są tematy, które nam są też bliskie, a ta lektura skłoni nas do porównania naszej opinii z opinią autorki na temat dzisiejszego świata, czy będzie podobna?
Bardzo ciekawe przemyślenia ma Olga Tokarczuk na temat zwierząt i ich odczuwania, wrażliwości ...
Autorka jako absolwentka psychologii zwraca uwagę na to w jakim wieku, co najchętniej czytamy. To jest bardzo interesujące i zapewne przyznamy jej rację.
Mamy tu też trochę humoru. Autorka na podstawie anegdoty o żabie pesymistce i
żabie optymistce uzmysławia nam, jak ważny jest optymizm dla pisarza, ale czy tylko?
Wreszcie znajdujemy odpowiedź, dlaczego tytuł Czuły narrator, a więc co to jest czułość według autorki.
Mamy tu też odrobinę informacji z jej dzieciństwa.
Polecam tę książkę z całego serca.
Ona nie jest tylko dla tych, którzy chcą zostać pisarzami, ale dla wszystkich, którzy kochają czytać. Ta lektura chociaż troszkę trudniejsza bardzo wciąga.

Czuły narrator - Olga Tokarczuk - polecam tę książkę wszystkim, którzy lubią czytać.
Niewątpliwie jej czytanie wymaga większego skupienia, uważności, ale czytelnik znajduje tu przemyślenia autorki na temat dzisiejszego świata:
dlaczego nie lubi ona obecnie podróżować zagranicę,
‌dlaczego cudza wolność jest kłopotliwa
czym różnią się pisarze młodego pokolenia od dawnych...

Trudna to dla mnie lektura. Olga Tokarczuk stawia wysoko językową poprzeczkę. Jednocześnie bliskie jest mi jej postrzeganie świata - z tymi wszystkimi "pomiędzy" i niejednoznacznościami.

Trudna to dla mnie lektura. Olga Tokarczuk stawia wysoko językową poprzeczkę. Jednocześnie bliskie jest mi jej postrzeganie świata - z tymi wszystkimi "pomiędzy" i niejednoznacznościami.

To już któraś z kolei książka Olgi Tokarczuk przeczytana przeze mnie w ostatnim czasie, ale jak dla mnie - najdziwniejsza. Nie ma tu jakieś konkretnej fabuły i bohaterów, tylko zbiór jej wykładów z różnymi przemyśleniami na temat życia, świata i tego jak się człowiek w tym świecie współcześnie odnajduje. Także wiele miejsca autorka poświęciła zwierzętom i ich traktowaniu. W każdej swojej książce podkreśla, iż zwierzęta to istoty żywe, które wymagają szacunku, miłości i odpowiedniego traktowania, że nie należy przysparzać im cierpienia, co w pełni popieram.

Autorka porusza w książce między innymi takie jak:
* stosunek człowieka do zwierząt
* podróże
*rola tłumacza
*blaski i cienie zawodu pisarza

Jednak najwięcej miejsca poświęca kulisom pracy pisarza, motywom, jakimi kierują się ludzie wybierając ten zawód oraz roli jaką pełnią książki w życiu człowieka. Warto zacytować jedną wypowiedź: "Literatura to przede wszystkim sezam widzenia punktów innych ludzi, wizji świata przefiltrowanych przez niepowtarzalny umysł każdej jednostki". Z tych wszystkich rozważań, można odnieść wrażenie, iż wraz z postępem technicznym świat mocno przyspieszył, a tempo życia stało się zawrotne, co powoduje chaos w wielu dziedzinach życia. Często też życie przenosi się z przestrzeni realnej do tej wirtualnej. Odpowiada to może młodym ludziom, ale starsze pokolenia już się w tym gubią i tracą oddech w tej wiecznej pogoni za wszystkim.

Taka forma książki nie przekonała mnie. Jest to swoiste vademecum dla przyszłych pisarzy. Mnogość podejmowanych tu tematów (z czego interesował mnie tylko ten o zwierzętach) trochę przytłacza. To wszystko jest napisane wprawdzie pięknym językiem polskim, ale z dużą ilością trudnych i często niezrozumiałych zwrotów i wyrażeń, co mnie mocno zmęczyło, bo szukałam znaczenia tych słów w słowniku. To taki worek, do którego Pani Tokarczuk wrzuciła swoje przemyślenia na wiele różnych zjawisk, zachowań. Dla mnie było to zbyt monotonne i chociaż postawione tu tezy są interesujące, to jednak z trudem dobrnęłam do końca.

To już któraś z kolei książka Olgi Tokarczuk przeczytana przeze mnie w ostatnim czasie, ale jak dla mnie - najdziwniejsza. Nie ma tu jakieś konkretnej fabuły i bohaterów, tylko zbiór jej wykładów z różnymi przemyśleniami na temat życia, świata i tego jak się człowiek w tym świecie współcześnie odnajduje. Także wiele miejsca autorka poświęciła zwierzętom i ich traktowaniu. W...

Jest to książka warta nie raz przeczytania

Jest to książka warta nie raz przeczytania

Jest to książka wymagająca, zmuszająca do myślenia, i tak myślę, że jedna z trudniejszych Olgi Tokarczuk.
Tę powieść należy czytać ze słownikiem lub encyklopedią pod ręką. Niektóre słowa rozumie się intuicyjnie (a może con-tuicyjnie),ale są też takie, których znaczenie należy sprawdzić dla lepszego zrozumienia całej złożoności przemyśleń autorki i wynikającej z tego radości tworzenia. Faktem jest, że ten trudny język, jakim posługuje się jakże często pani Tokarczuk, w tej książce jest wyeksponowany wyjątkowo intensywnie i wymaga otwartego umysłu u czytelnika – w ten właśnie sposób autorka zmusza czytelnika do zastanowienia i własnych przemyśleń na temat literatury.
Książka przybliża zarówno warsztat pisarski, jak i samego pisarza – jego rozterki, przemyślenia i trudy procesu twórczego. Bardzo ciekawe są wykłady na temat literatury, jej komercjalizacji i dość gwałtownie zachodzącego podziału na gatunki oraz skutki tych procesów. Niektóre eseje czyta się trudno, ale jest to ciekawa książka.

Jest to książka wymagająca, zmuszająca do myślenia, i tak myślę, że jedna z trudniejszych Olgi Tokarczuk.
Tę powieść należy czytać ze słownikiem lub encyklopedią pod ręką. Niektóre słowa rozumie się intuicyjnie (a może con-tuicyjnie),ale są też takie, których znaczenie należy sprawdzić dla lepszego zrozumienia całej złożoności przemyśleń autorki i wynikającej z tego...