Desperado. Autobiografia

Jako dla muzyka i twórcy, lektura ta jest dla mnie niepodważalnym źródłem inspiracji i mądrości; rzuca także inne, niż w zwyczajowym dyskursie, spojrzenie na kwestię uzależnienia od narkotyków (trudno o tym nie wspomnieć, zważywszy że był to jeden z "motywów przewodnich" życia Stańki, któremu on sam poświęca dużą część całej opowieści).

Autor jest znakomicie przygotowany do wywiadu ze Stańką, swymi celnymi (a czasem lekko prowokującymi) pytaniami nierzadko wydobywa z niego więcej, niż on sam zdaje się o sobie wiedzieć. Gorąco polecam miłośnikom muzyki T.S.

Jako dla muzyka i twórcy, lektura ta jest dla mnie niepodważalnym źródłem inspiracji i mądrości; rzuca także inne, niż w zwyczajowym dyskursie, spojrzenie na kwestię uzależnienia od narkotyków (trudno o tym nie wspomnieć, zważywszy że był to jeden z "motywów przewodnich" życia Stańki, któremu on sam poświęca dużą część całej opowieści).

Autor jest znakomicie przygotowany...

Zabieram się za biografię Tomasza Stańko, w pełni będąc świadomym, że mimo posiadania sporej części jego dyskografii, wielokrotnym uczestniczeniu w jego koncertach w najprzeróżniejszych konstelacjach (w tym wraz z DeJonettem na wczesnej Erze Jazzu) i autentycznego zachwytu jego wielkością - nic o nim niemal nie wiem w sensie biograficznym. I tu czytelnicze wyzwanie kwietnia świetnie mi służy, by sięgnąć do czytnika po kurzące się w nim dzieło.
Wywiad-rzeka, wyciągany z Mistrza przez Rafała Księżyka - mistrza wywiadu biograficznego (Kazik, Świetlicki, Brylewski, Muniek).
Ważną rzeczą, którą Stańko mówi już na początku rozmowy, to to wielkie szczęście, jakie go spotkało, a którym jest dla człowieka “trafienie na siebie w życiu” w sensie dobrego rozeznania swoich talentów i podążenia ich ścieżką. Dla niego była to nie tyle jeszcze muzyka sama w sobie, co jazz, który - jak wszyscy w tych czasach - odkrywał w audycjach Willisa Conovera.
Własne zdanie ma zresztą Mistrz na niemal wszystko, a szczególnie wiele ma - i to rzeczy ważnych, a przynajmniej ciekawych - do powiedzenia o sztuce. I nie na samej muzyce się skupia, a meandruje po rejonach filmu, malarstwa, filozofii nawet. Jak wiele i ciekawie mówi o błędzie jako zasadzie zmiany - zarówno w muzyce, jak i w ewolucji. Jak daje się poznać jako wielki jej fan i z jaką bojaźnią o tej ewolucji (jako procesie biologicznym) mówi. W filozofii zaś blisko mu czasem do taoizmu, tak mi bliskiego. “Przez życie nie gna mnie namiętność. Przez życie gna mnie życie. To, że żyję i że chcę żyć. To mnie gna. Lubię patrzeć dookoła. Niewiarygodnie frapuje mnie bogactwo życia.” mówi Stańko i właśnie to mam na myśli, przywołując taoizm.
Dużą wagę przykłada Stańko do intuicyjności w sztuce, roli pewnej niewiedzy i nieświadomości. A wszak grał wszystko i z wszystkimi!
Świetnie biograf podąża za mimi-tropami podrzucanymi przez indagowanego, jest czujny i często na chwilę odbiega od głównego nurtu rozmowy na jakieś małe dygresyjki. Dobre to robi wrażenie i świadczy o jego czujności w śledzeniu toku myśli rozmówcy.
Uwagą na boku - nieco już może off-label - jest ta komentująca bogatą w książce dokumentację fotograficzną (część ze zdjęć znam już, części dotychczas nie widziałem): niespełna trzydziestoletni Stańko w końcówce lat 60-tych wygląda na zdjęciu jak własny dziadek w stosunku do fotografii w wieku lat sześćdziesięciu-siedemdziesięciu na początku XX wieku. Widać to na fotografii z okładki książki i innych - również dość znanych forografiach Stańki autorstwa Andrzeja Tyszki. Jak oni to robili (Zaucha - drugi! a przecież zginął w wieku 42 lat!),że tak w tamtych czasach wyglądali? Choć może się mylę; ktoś mi powiedział nie tak dawno, że “to tobie się tylko tak wydaje, że jesteś wciąż taki piękny i młody”?
Rozprawiając się szczerze ze swoimi uzależnieniami (ten to dopiero był doper, a nie jakiś tam Witkacy!),sprawił Stańko, że z mniejszymi wyrzutami siadam z lampką wina do książki, czy wieczornego słuchania muzyki. Że też niektórzy to przeżyli (on, Stonesi i jeszcze kilka osób…)! A potem czytam jeszcze to: “Chwała Bogu, że w okresie, gdy piłem alkohol, nie wpadłem w kulturę picia wina. Nie miałem pokus, bo w komunizmie nie było dobrego wina, piło się wódkę, a jak mocno piłem, nie zależało mi, co piję. Kultura picia wina, którą widzę dziś, ta atmosfera, znajomość gatunków, roczników, bardzo mi się podoba. Ciężko by było wydobyć się z tego.” - śmieję się pół wieczoru, z lampką wina w garści właśnie (i wówczas decyduję też że “raczej osiem gwiazdek niż siedem”).
Oceniam książkę bardzo wysoko. Z kilku powodów właściwie. Po pierwsze to biografia jednego z moich ulubionych muzyków (mierzę się właśnie z myślą zdobycia tej Zbigniewa Seiferta). Po wtóre: same utrwalone na papierze słowa i myśli genialnego muzyka, dające nam wyobrażenie o jego własnym kosmosie i o nim jako o Istnieniu Poszczególnym (to z Witkacego). Nie odpowiada mi może jedynie nieco ta forma wywiadu-rzeki, ale skoro to jedyna możliwość, by ze starego cata wyciągnąć historię życia, to nie mam już do Księżyka pretensji; zwłaszcza że do rozmów przygotowany jest też mistrzowsko merytorycznie - nie da się rozmawiać z jazzmanem, nie czując tego jazzu, nie znając go i nie mając za sobą godzin nasłuchów. A Księżyk wiele wie (czasem nawet fakty nieznane samemu rozmówcy),nieźle się orientuje i często wygłasza własne i dość subiektywne opinie (np. muzyczne).
Lektura biografii staje się też dla mnie okazją do ponownego przesłuchania dokonań Tomasza Stańko, które mam w domu na różnych nośnikach. Naliczyłem w sumie 23 pozycje na CD i winylach (o mało co a zapomniałbym o CD-iku “wklejonym” w pewnym tomiku wierszy naszej Noblistki, gdzie Ona czyta, a On gra solo…). I mam ponownie okazję zastanowić się nad własnym moim rankingiem: skoro “Litanię” (drugą kupioną w życiu płytę jazzową do mojej młodej wówczas kolekcji płyt) uważam za najlepszy polski jazz ever, to i automatycznie musi stać na pierwszym miejscu wśród płyt stańkowskich. A potem co: “Leosia”, “Tweet”, coś z Kwartetu z Wasilewskim, Miśkiewiczem, Kurkiewiczem? Tyle pytań, bez odpowiedzi, czy które wręcz odpowiedzi nie wymagają…

Zabieram się za biografię Tomasza Stańko, w pełni będąc świadomym, że mimo posiadania sporej części jego dyskografii, wielokrotnym uczestniczeniu w jego koncertach w najprzeróżniejszych konstelacjach (w tym wraz z DeJonettem na wczesnej Erze Jazzu) i autentycznego zachwytu jego wielkością - nic o nim niemal nie wiem w sensie biograficznym. I tu czytelnicze wyzwanie kwietnia...

Pan Stańko klnie podczas wywiadu niczym 13-letni youtuber. Bardzo mi to przeszkadzało. Taki niedojrzały sposób ekspresji stawia pod znakiem zapytania głębię wypowiedzi.

Pan Stańko klnie podczas wywiadu niczym 13-letni youtuber. Bardzo mi to przeszkadzało. Taki niedojrzały sposób ekspresji stawia pod znakiem zapytania głębię wypowiedzi.

Kawał świetnej autobiografii, bardzo ciekawego człowieka i wybitnego muzyka. Już sam tytułowy cytat "Wybrałem życie desperado. Na granicy. Tuż przy śmierci", doskonale opisuje co nas spotka na kolejnych stronach. Kobiety, używki, trasy po całym świecie i dużo znakomitego jazzu. Czasem jazda bez trzymanki, a czasem trochę filozofii i sztuki. Lektura, która nie da o sobie zapomnieć.

Kawał świetnej autobiografii, bardzo ciekawego człowieka i wybitnego muzyka. Już sam tytułowy cytat "Wybrałem życie desperado. Na granicy. Tuż przy śmierci", doskonale opisuje co nas spotka na kolejnych stronach. Kobiety, używki, trasy po całym świecie i dużo znakomitego jazzu. Czasem jazda bez trzymanki, a czasem trochę filozofii i sztuki. Lektura, która nie da o sobie...

Rewelacyjna pozycja.

Rewelacyjna pozycja.

Znakomita autobiografia niedawno zmarłego wybitnego jazzmana, Stańko szczerze mówi o swoich wzlotach i upadkach, o swojej filozofii życiowej, o miłości do muzyki; lektura obowiązkowa dla każdego miłośnika jazzu.

Znakomita autobiografia niedawno zmarłego wybitnego jazzmana, Stańko szczerze mówi o swoich wzlotach i upadkach, o swojej filozofii życiowej, o miłości do muzyki; lektura obowiązkowa dla każdego miłośnika jazzu.

Bardzo ciekawa biografia, widać bardzo dobre przygotowanie Rafała Księżyka. Książkę poleciła mi pani bibliotekarka, nie za bardzo byłam do niej przekonana, więc trochę na swój czas odczekała na półce. Niemniej jednak bardzo dobra lektura, choć jakąś ogromną fanką Tomasza Stańko nie jestem i za bardzo też nie znam muzyków jazzowych. Choć od czasu do czasu lubię posłuchać. Dlatego też niektóre strony przerzucałam, gdyż biografia jest bardzo szczegółowa i pewnie większym znawcom tej muzyki kwestie jazzowe będą bardziej ineresujące. Ja skupiałam się bardziej na wątkach osobistych, kwestiach uzależnienia i "czystości". Bardzo też podoba mi się podejście Tomasza Stańko do kwestii kobiet - sam mówił o sobie, że jest feministką. Człowiek wybitny, wnoszący wiele do naszej kultury muzycznej, warto znać jego sposób postrzegania świata. Polecam przeczytać.

Bardzo ciekawa biografia, widać bardzo dobre przygotowanie Rafała Księżyka. Książkę poleciła mi pani bibliotekarka, nie za bardzo byłam do niej przekonana, więc trochę na swój czas odczekała na półce. Niemniej jednak bardzo dobra lektura, choć jakąś ogromną fanką Tomasza Stańko nie jestem i za bardzo też nie znam muzyków jazzowych. Choć od czasu do czasu lubię posłuchać....

Fani "muzyczni" Tomasza Stańki będą zachwyceni, bo w książce jest wiele wątków podejmujących temat koncepcji jazzu i muzyki w ogóle, sporo szczegółów technicznych związanych z komponowaniem i graniem muzyki.
Fani "towarzyscy" nie będą zawiedzeni również, gdyż biografia T. Stańki to kopalnia wiedzy o życiu towarzyskim i zawodowym muzyków jazzowych.
Nie zawiodą się też zwykli ciekawscy, bo to historia niedoskonałego człowieka, który wie, co chce robić w życiu, barwny materiał na scenariusz filmowy.
Zdecydowanie warto przeczytać (jeśli, oczywiście, lubicie biografie).

Fani "muzyczni" Tomasza Stańki będą zachwyceni, bo w książce jest wiele wątków podejmujących temat koncepcji jazzu i muzyki w ogóle, sporo szczegółów technicznych związanych z komponowaniem i graniem muzyki.
Fani "towarzyscy" nie będą zawiedzeni również, gdyż biografia T. Stańki to kopalnia wiedzy o życiu towarzyskim i zawodowym muzyków jazzowych.
Nie zawiodą się też...

Zdaję sobie sprawę, że nie jest to lektura dla każdego. Może i nie jest również łatwa w odbiorze. Trzeba lekko orientować się w muzycznym świecie, aby w ogóle wiedzieć o kim muzyk wspomina podczas swoich wypowiedzi. Jednak jeżeli wiesz kim był Komeda, Miles Davis, czy Coltrane, to ta pozycja jest dla Ciebie obowiązkowa!

Zdaję sobie sprawę, że nie jest to lektura dla każdego. Może i nie jest również łatwa w odbiorze. Trzeba lekko orientować się w muzycznym świecie, aby w ogóle wiedzieć o kim muzyk wspomina podczas swoich wypowiedzi. Jednak jeżeli wiesz kim był Komeda, Miles Davis, czy Coltrane, to ta pozycja jest dla Ciebie obowiązkowa!

Nie trzeba być fanem jazzu , aby Desperado wywiad- rzeka z Tomaszem Stańko było fascynującą lekturą.Poznajemy muzyka nie tylko jako artystę , ale jako człowieka, który przez lata żył na przysłowiowej krawędzi .W codzienności Stańko przez lata królowały narkotyki i alkohol , szalone znajomości z ludźmi z półświatka a nade wszystko bezwzględna miłość do muzyki.Miłość która dawała , ale też zabierała coś w zamian.Autobiografia Stańko pokazuje, że w życiu można osiągnąć to czego się chce, trzeba tylko konsekwentnie dążyć do tego i przede wszystkim być zawsze sobą.

Nie trzeba być fanem jazzu , aby Desperado wywiad- rzeka z Tomaszem Stańko było fascynującą lekturą.Poznajemy muzyka nie tylko jako artystę , ale jako człowieka, który przez lata żył na przysłowiowej krawędzi .W codzienności Stańko przez lata królowały narkotyki i alkohol , szalone znajomości z ludźmi z półświatka a nade wszystko bezwzględna miłość do muzyki.Miłość która...