Współpraca i uczenie się nauczycieli w kulturze organizacyjnej szkoły. Studium teoretyczno-empiryczne

Książka składa się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej. Osią tematyczną części teoretycznej jest pojęcie współpracy międzyludzkiej w zespołach. Zostało ono ukazane na tle zagadnienia kultury szkoły jako organizacji uczącej się.

W rozdziale pierwszym omawiam wybrane koncepcje kultury w ujęciu socjologicznym, antropologicznym, pedagogicznym. Charakteryzuję różne aspekty kultury organizacyjnej wraz z wybranymi klasyfikacjami i cechami opisującymi jej wymiary. Autor przedstawia zarys problematyki współpracy międzyludzkiej w perspektywie kulturowej i społecznej.

Rozdział drugi zawiera analizę pojęcia współpracy zespołowej w odniesieniu do środowiska szkolnego oraz pracy zawodowej nauczycieli. Główne wątki analizy dotyczą ukazania współpracy jako zjawiska towarzyszącego codzienności szkolnej. Odnosi się również do kwestii organizacyjno-prawnych funkcjonowania zespołów nauczycielskich w praktyce szkolnej. Prezentuje opis wybranych wyników dotychczasowych badań pedagogicznych w tym obszarze.

Rozdział trzeci jest poświęcony zagadnieniu uczenia się we współpracy. Autor ukazuje związek współpracy i uczenia się w pracy zespołowej oraz interpretację zjawiska „wspólnoty uczących się praktyków” jako kategorii charakteryzującej proces oddolnego doskonalenia zawodowego nauczycieli. Prezentuje wybrane przykłady form i metod uczenia się w zespołach, które potencjalnie zwiększają szanse na rozwój kompetencji nauczycielskich. Wskazuje także na czynniki, które mogą warunkować przebieg i jakość wzajemnego uczenia się, w tym zasady awansu zawodowego nauczycieli.

W przeprowadzonych badaniach podejmuje próbę scharakteryzowania problemu współpracy i zespołowego uczenia się na podstawie opinii nauczycieli i dyrektorów szkół. Deklaracje i wypowiedzi badanych osób dotyczyły współpracy zespołowej w rozumieniu wspólnego działania zespołu nauczycieli w celu realizacji ustalonych wspólnie zadań, których skuteczne przeprowadzenie wiąże się ze świadomością celu, określonymi normami i synergicznym wykorzystaniem potencjału kompetencyjnego członków zespołu. Badane były opinie nauczycieli na temat zespołowego uczenia się w rozumieniu wzajemnego przekazywania wiedzy, umiejętności i doświadczeń zawodowych i osobistych, poprzez aktywne i świadome uczestnictwo w zespole ludzi współpracujących ze sobą na zasadach partnerstwa i otwartej komunikacji.

Prezentacja ilościowa wyników badań zawiera również rezultaty statystycznej weryfikacji związków między wyróżnionymi zmiennymi. Materiał badawczy był źródłem opisu jakościowego, sporządzonego na podstawie wypowiedzi udzielonych przez badanych nauczycieli w kwestionariuszu ankiety i wypowiedzi dyrektorów szkół w wywiadach. Ważnym etapem badań było sformułowanie wniosków oraz refleksji z punktu widzenia praktyki edukacyjnej. Ten aspekt wpisuje się w postulat rozumienia pedagogiki jako nauki praktycznej, dla której edukacja nie stanowi jedynie przedmiotu badań i tworzenia teorii, ale także daje impuls do ciągłego jej doskonalenia.

Oficyna Wydawnicza Impuls http://www.impulsoficyna.com.pl/nowosci/wspolpraca-i-uczenie-sie-nauczycieli-w-kulturze-organizacyjnej-szkoly,2063.html