Niepozorne maleństwo przypominające wyglądem paszport niesie ze sobą ogromny ładunek emocjonalny

Niepozorne maleństwo przypominające wyglądem paszport niesie ze sobą ogromny ładunek emocjonalny

Łapię się czasami na tym, że czytam książkę, niewiele na jej temat wiedząc, a w trakcie zaczynam łączyć kropki i obraz okazuje się intymnym rozliczeniem autora z jakąś dręczącą go kwestią. Chociaż może „rozliczenie” to za dużo powiedziane – często problem pozostaje; poharatany, otwarty, wciąż krwawiący. A jednak już trochę łatwiejszy do niesienia ze sobą dalej w życie.

Bo czy fragment swojej tożsamości możemy zamknąć? Zostawić za sobą i już nigdy się nie oglądać?

Autorka stawia te pytania przed bohaterką swojej mikropowieści, której los lustrzanym odbiciem odwzorowuje doświadczenia jej samej. Margaryta Jakowenko jest hiszpańską pisarką ukraińskiego pochodzenia. Daria Kovalenko Petrova odbiera oficjalny paszport poświadczający jej 𝘯𝘰𝘸𝘦 obywatelstwo, po dwudziestu latach spędzonych w kraju emigracji przestaje istnieć Ukrainka, jej miejsce zajmuje Hiszpanka.

Przyznam, że nie mogłam odepchnąć od siebie myśli o inwazji Rosji na Ukrainę; ta perspektywa tylko wzbogacała odbiór spisanych w książce doświadczeń. Pragnienie pozostania przy swoim, wśród swoich korzeni, zetknięte z pragmatycznym podejściem w obliczu biedy i tragedii. Rodzina Darii wyjechała, jak wiele innych w podobnym okresie, w poszukiwaniu pracy i lepszego świata; ale czy istnieje jakiś 𝘭𝘦𝘱𝘴𝘻𝘺 świat?

Ja tylko przez kilka lat mieszkałam za granicą i faktycznie trudno mi było poczuć się w pełni częścią społeczności Wysp Brytyjskich. Najbliższe mi tam osoby pochodziły z różnych konfiguracji emigranckich, historia niektórych uwzględniała więcej niż jeden kraj, więcej niż jeden kontynent. Więc może coś faktycznie w tym jest, że asymilacja jest trudna, a każdy ma do niej inne podejście.

Mimo ciężkiego kalibru tematycznego, książkę czytało mi się z łatwością. Sama w sobie jest dość krótka, jej rozdziały także są raczej oszczędne. Podobała mi się też forma podsumowania wielu z nich jednym, zaczerpniętym z rosyjskiego słowem. Czegoś mi zabrakło, by uznać to za niepowtarzalne dzieło, ale z pewnością jest to bardzo dobry debiut.

Łapię się czasami na tym, że czytam książkę, niewiele na jej temat wiedząc, a w trakcie zaczynam łączyć kropki i obraz okazuje się intymnym rozliczeniem autora z jakąś dręczącą go kwestią. Chociaż może „rozliczenie” to za dużo powiedziane – często problem pozostaje; poharatany, otwarty, wciąż krwawiący. A jednak już trochę łatwiejszy do niesienia ze sobą dalej w życie.

Bo...

Jest coś w tej małej książeczce, ze nie można się od niej oderwać. Niby banalna historia imigrantów ukraińskich w Hiszpanii, ale tak naprawdę to uniwersalny portret wszystkich „innych”, ich samotności, tęsknot i problemów.

Jest coś w tej małej książeczce, ze nie można się od niej oderwać. Niby banalna historia imigrantów ukraińskich w Hiszpanii, ale tak naprawdę to uniwersalny portret wszystkich „innych”, ich samotności, tęsknot i problemów.

Kobiece doświadczenie, migracja, Ukraina, Hiszpania, finalnie fajne i do utozsamienia

Kobiece doświadczenie, migracja, Ukraina, Hiszpania, finalnie fajne i do utozsamienia

Przemieszczenie przede wszystkim przyciąga wzrok. Design stylizowany na paszport w pewnym sensie sugeruje, o czym jest ta książka. A jednak tylko w pewnym sensie, bo choć Jakowienko napisała powieść o imigrantce i to wątek nostalgii wydaje się być najważniejszy, to dla mnie wyraźniejsze są inne, bardziej uniwersalne motywy związane z relacjami rodzinnymi, poszukiwaniem siebie i radzeniem sobie z emocjami.

Zapewne z punktu widzenia osób, które tęsknią za swoim krajem, ta książka robi większe wrażenie. Do “właściwego” odbioru niezbędna jest odpowiednia perspektywa, przeżyte doświadczenie emigracyjne. Zresztą autorka sama pisze, że “emigranta może zrozumieć tylko inny emigrant”. Mi tej perspektywy zabrakło.

🗺️ Z własnego doświadczenia

Nie umiałam wczuć się w emocje dziewczyny, która miała jednak aż dwadzieścia lat na to, żeby się zadomowić w nowym kraju. Ale może nie ma takiego czasu, który by złagodził tęsknotę i zasklepił obcość? Być może. Na pewno jednak w pewnym momencie książki staje się jasne, że na emocje bohaterki ma wpływ nie tylko samo przemieszczenie do innego kraju.

Daria Kowalenko Petrowa, czyli narratorka książki Jakowienko ewidentnie potrzebuje pomocy. Sama nawet to przyznaje. Jednocześnie przyznaje też, że nie umie o tę pomoc poprosić czy z niej skorzystać. Bohaterka ostatecznie musi podjąć drastyczne decyzje, podjąć desperacką wyprawę do korzeni, żeby się ze swoich lęków i blokad wyzwolić.

🗺️ Wiele wątków

Przemieszczenie to wielowarstwowa książka nie tylko o emigracji zza ściany wschodniej, ale też o awansie klasowym, wykluczeniu, o poświęceniu rodziców dla dzieci. Jakowienko porusza wątki piętna oczekiwań nakładanych na te dzieci, które muszą się starać co najmniej tak bardzo jak rodzice, bo jeśli nie, to cała ich ciężka praca pójdzie na marne.

Ta książka być może jest próbą rozliczenia się ze swoją nostalgią, która może być poważnym problemem, nawet jak PTSD. Chociaż trudno powiedzieć jak bardzo autorka pisała o swoich emocjach, mimo że niewątpliwie korzystała ze swoich doświadczeń, jak można dowiedzieć się z krótkiego bio. W każdym razie efektem nieradzenia sobie z nostalgią jest wieczna ucieczka narratorki, trudności z ustabilizowaniem się, a nawet większe problemy psychiczne i depresja.

🗺️ Pytania o wartości

Co znaczy: być obywatelem? Czy to paszport, uczucie w sercu, a może jeszcze coś innego? Ile tęsknimy sami, a ile to tęsknota wpojona przez rodziców? Czym jest dziedzictwo? Jakowienko zadaje te pytania, ale nie daje odpowiedzi. Czytelnik musi sam je znaleźć, korzystając ze swoich dotychczasowych doświadczeń, lub wytężając empatię, jeśli nigdy nie miał potrzeby wynieść się, choćby na mniejszą skalę, np. do innego miasta.

Przemieszczenie jest dość krótką książką, ale wypełnioną emocjami. Formułuje pytania, na które właściwie każdy powinien sobie odpowiedzieć. Niekoniecznie po to, żeby poradzić sobie z nostalgią, ale mocniej osadzić siebie w rzeczywistości i dowiedzieć czegoś nowego o swoim charakterze. Być może nawet poradzić sobie z problematycznymi pozostałościami po brakach z dzieciństwa. Bardzo dobry debiut, dobra książka.

Przemieszczenie przede wszystkim przyciąga wzrok. Design stylizowany na paszport w pewnym sensie sugeruje, o czym jest ta książka. A jednak tylko w pewnym sensie, bo choć Jakowienko napisała powieść o imigrantce i to wątek nostalgii wydaje się być najważniejszy, to dla mnie wyraźniejsze są inne, bardziej uniwersalne motywy związane z relacjami rodzinnymi, poszukiwaniem...

O czym jest ta książka?
Ale tak naprawdę, o czym jest ta książka?
Zgrabne diagnozy społeczne nie uratują fabuły, w której bohaterka (bez celu, nie mam pojęcia, o co jej chodzi) próbuje opowiedzieć o – skądinąd - uprzywilejowanej emigracji.

Rozczarowanie.
Sprawnie napisane rozczarowanie.

O czym jest ta książka?
Ale tak naprawdę, o czym jest ta książka?
Zgrabne diagnozy społeczne nie uratują fabuły, w której bohaterka (bez celu, nie mam pojęcia, o co jej chodzi) próbuje opowiedzieć o – skądinąd - uprzywilejowanej emigracji.

Rozczarowanie.
Sprawnie napisane rozczarowanie.

Jakie znacie powieści o migracji❓

PRZEMIESZCZENIE

Migracje należy rozpatrywać w wymiarze, a nawet kilku, ponieważ nie jest czymś binarnym, ograniczonym do jednej właściwej odpowiedzi, decyzji satysfakcjonującej wszystkie strony. Migracja jest głównie człowiekiem.

📝FABUŁA📝

Ukraina i chylące się ku upadkowi ZSRR. Ojciec Darii Kowalenko Petrowej wyjeżdża do Hiszpanii, gdy ta ma 5 lat. Rok później, Daria dołącza do ojca razem z matką. Zostawiają Mariupol, bo ten pomimo uczciwych prac gnał ich na skraj nędzy.
Darię poznajemy, gdy jest już dorosłą kobietą. Po 20 latach życia na obczyźnie, otrzymuje właśnie obywatelstwo hiszpańskie i zrzeka się ukraińskiego. Formalnie została prawną obywatelka Hiszpanii, lecz jej umysł utknął w międzyświecie migracji.

Ta niewielka w rozmiarach pozycja stanowi znakomite studium psychiki bohaterki migrującej fizycznie, a także klasowo, jednocześnie będącej przy tym wszystkim uczestniczką geopolitycznych przemian transformacyjnych.
Bardzo czułam tę książkę. Przede wszystkim mówiły do mnie zaburzenia lękowe bohaterki, opisane w sposób tak wiarygodny, że po złożeniu kilku puzzli z biografii autorki - śmiem przypuszczać autofikcje.
Jest w tej relacji coś pulsującego zniewalającą autetnycznością, osobliwy żal po utracie matki ojczyzny.

Poruszająca powieść o wyrwaniu z korzeniami i próbie osadzenia w innym, „lepszym” świecie, dającym perspektywy, ale zarabiającym historię.

🙋🏻‍♀️DLA KOGO?🙋🏼
Polecam sympatykom form krótkich poruszających tematy ważne społecznie.

Magda🦙

Jakie znacie powieści o migracji❓

PRZEMIESZCZENIE

Migracje należy rozpatrywać w wymiarze, a nawet kilku, ponieważ nie jest czymś binarnym, ograniczonym do jednej właściwej odpowiedzi, decyzji satysfakcjonującej wszystkie strony. Migracja jest głównie człowiekiem.

📝FABUŁA📝

Ukraina i chylące się ku upadkowi ZSRR. Ojciec Darii Kowalenko Petrowej wyjeżdża do Hiszpanii, gdy...

Nie da się oderwać człowieka od jego korzeni nie zostawiając w nim traumy. Książka Jakowenko chociaż króciutka to nasycona jest emocjami, nostalgią i tęsknotą. Na pierwszy rzut oka trudno zrozumieć dlaczego bohaterka przez 20 lat nie uporała się z traumą migracji, przecież wyjechała z Ukrainy, w której szalał kryzys. Przeprowadziła się przecież do słonecznej Hiszpanii. Dlaczego wciąż tęskni za postradziecką rzeczywistością, która w jej głowie jawi jako mityczna kraina dzieciństwa?
Niestety tego typu rozterki staną się codziennością wielu osób, które siłą zostały wyrwane ze swojego życia przez wojnę i myślę, że właśnie dlatego warto przeczytać ta książkę, by chociaż trochę lepiej zrozumieć, co przeżywają ludzie zmuszeni do emigracji.

Nie da się oderwać człowieka od jego korzeni nie zostawiając w nim traumy. Książka Jakowenko chociaż króciutka to nasycona jest emocjami, nostalgią i tęsknotą. Na pierwszy rzut oka trudno zrozumieć dlaczego bohaterka przez 20 lat nie uporała się z traumą migracji, przecież wyjechała z Ukrainy, w której szalał kryzys. Przeprowadziła się przecież do słonecznej Hiszpanii....

"Przemieszczenie" to prosta i wzruszająca historia o emigracji i braku poczucia przynależności. Daria po ponad dwudziestu latach od wyjazdu z Ukrainy w końcu dostaje hiszpańskie obywatelstwo. Jednak to niczego nie rozwiązuje. Wciąż czuję ucisk związany z tymczasowością, osamotnieniem i nostalgią.

Daria opisuje swoje życie, wskazuje przełomowe momenty i próbuje zrozumieć, jaki powinien być jej następny krok. Świetna książka.

"Przemieszczenie" to prosta i wzruszająca historia o emigracji i braku poczucia przynależności. Daria po ponad dwudziestu latach od wyjazdu z Ukrainy w końcu dostaje hiszpańskie obywatelstwo. Jednak to niczego nie rozwiązuje. Wciąż czuję ucisk związany z tymczasowością, osamotnieniem i nostalgią.

Daria opisuje swoje życie, wskazuje przełomowe momenty i próbuje zrozumieć,...

Uderza prosto w punkt. Pięknie i czule o nostalgii i tęsknocie, potrzebie przynależności oraz o odkrywaniu własnej utraconej tożsamości. Książka skupia się na jednostkowym przypadku głównej bohaterki, ale odnosi się do znacznie szerszego grona imigrantów, wygnańców, ludzi, którzy pozostają w drodze przez całe życie oraz ukazuje jak może to wpływać na emocje i relacje. Krótkie, ale przejmujące.

Uderza prosto w punkt. Pięknie i czule o nostalgii i tęsknocie, potrzebie przynależności oraz o odkrywaniu własnej utraconej tożsamości. Książka skupia się na jednostkowym przypadku głównej bohaterki, ale odnosi się do znacznie szerszego grona imigrantów, wygnańców, ludzi, którzy pozostają w drodze przez całe życie oraz ukazuje jak może to wpływać na emocje i relacje....