Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Za mną kryminał, który określiłabym mianem klasycznego: z wyrazistym komisarzem, miejskim tłem, konkretną sprawą i seryjnym zabójcą wodzącym śledczych za nos.

ROBAKI W ŚCIANIE to głośny debiut, w którym na uwagę zasługuje koncepcja i konsekwencja w jej realizacji. Niczym plaga powraca zapowiedziany w tytule motyw robactwa w różnych jego odsłonach, bardziej i mniej dosłownych. Fabuła jest dopracowana, a kolejnych scen nie pozostawiono przypadkowi.

Postaci z kolei stanowią gatunkowe klisze (a może, pozostając przy języku fotografii, miał to być negatyw?) - od komisarza spod gwiazdy "dziwak-samotnik" po pracownika prosektorium jedzącego drożdżówki nad zwłokami i uroczą, ale męczącą "sąsiadkę z naprzeciwka" z mieszkaniem w puchu i różu.

Komisarz Marek Bondys przewodzi grupie prowadzącej śledztwo w sprawie zabójstwa mężczyzny poddanego przed śmiercią specyficznym torturom. Miejscem działań policji jest Bydgoszcz lat 90., przemysłowe, robotnicze miasto skrywające własne tajemnice. Wraz z postępem śledztwa na światło dzienne wydostają się tytułowe robaki - sekrety i traumy dewastujące bydgoskie rodziny.

Dla fanów klasyki kryminału, i literackiej, i filmowej (teraz to się chyba ładnie nazywa kryminałem retro).
---


Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Za mną kryminał, który określiłabym mianem klasycznego: z wyrazistym komisarzem, miejskim tłem, konkretną sprawą i seryjnym zabójcą wodzącym śledczych za nos.

ROBAKI W ŚCIANIE to głośny debiut, w którym na uwagę zasługuje koncepcja i konsekwencja w jej realizacji. Niczym plaga powraca zap...

Rozwiń

Zwiń

Proza codzienności, bazująca, jak nasze własne historie, na niedopowiedzeniach. Rozsypane wspomnienia tworzące prywatne wieże babel, skazujące rodziny na minuty, godziny, wreszcie DNI W HISTORII CISZY.

Powieść liczy niecałe 250 stron, ale wymaga skupienia. Czytana w warstwie fabularnej może zwyczajnie znużyć. Emocji należy szukać pomiędzy zdarzeniami, jak na skandynawską surowość przystało. Narracja też nie jest trywialna - spośród pozornie nieistotnych spraw czytelnik ma za zadanie wyławiać punkty zwrotne, a swobodne przemieszczanie się między teraźniejszością a różnymi odcieniami przeszłości nie ułatwia sprawy.

W konstrukcji jednak tkwi geniusz tej lektury. Zachowuje się jak człowiek, mający do ujawnienia skrywaną od lat wstydliwą prawdę. Kluczy, ucieka od sedna na rzecz dygresji, przerywa, powraca.
Ostatecznie otrzymujemy opowieść o tym, jak fundamentalne przekonania dystansują ludzi, o tęsknocie za kimś, z kim żyje się pod jednym dachem. O starzeniu się, o byciu wypadkową własnych doświadczeń.

Eva i Simon są małżeństwem z długoletnim stażem. Każde z nich posiada bagaż doświadczeń sprzed wspólnego życia. Simon nieubłaganie podlega procesowi starzenia, zapada się w sobie i wspomnieniach młodości. Wierzy w siłę więzów krwi. Eva ma na sumieniu uczynek daleki od tej wiary. Po latach do ich codzienności wkracza niepokojąca cisza.

---
Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Proza codzienności, bazująca, jak nasze własne historie, na niedopowiedzeniach. Rozsypane wspomnienia tworzące prywatne wieże babel, skazujące rodziny na minuty, godziny, wreszcie DNI W HISTORII CISZY.

Powieść liczy niecałe 250 stron, ale wymaga skupienia. Czytana w warstwie fabularnej mo...

Rozwiń

Zwiń

W trzeciej z kolei w mojej biblioteczce, ale pierwszej według daty wydania książce Celeste Ng porusza (prawie) wszystkie struny mojej wrażliwości. Nie jest to powieść wybitna literacko, nie ma ekwilibrystycznych zabiegów językowych, zabaw formą i wyszukanych zwrotów, ale są emocje sięgające najgłębszych pokładów serca.

Są relacje rodzinne, traumy przenoszone od pokoleń, poszukiwanie siebie, walka ze stereotypami i konserwatyzmem społecznym. Jest kwestia rasowa, wizerunek kobiety-matki i kobiety aktywnej zawodowo, pragnienie bycia kimś i pragnienie bycia niezauważonym, dziecięce ambicje, (nie)radzenie sobie z oczekiwaniami i jeszcze WSZYSTKO, CZEGO WAM NIE POWIEDZIAŁAM.

Choć momentami irytował mnie brak konsekwencji w narracji i niedociągnięcia stylistyczne, nie mogłam wyrwać się z konstelacji powstałej z ciasno splecionych ze sobą sznurków łączących członków rodziny Lee. Bardzo dobry kawał literatury obyczajowej.

Historia rozpoczyna się informacją o śmierci Lydii, jednej z trojga dzieci Marylin i Jamesa. Rodzice nie mogą się z tym pogodzić - to właśnie Lydia miała być ich światełkiem, spełnieniem niespełnionych marzeń z młodości każdego z nich. W wyniku retrospekcji i połączenia punktów widzenia poszczególnych członków rodziny wychodzi na jaw niewygodna prawda.

Dla szukających w literaturze dużych emocji w małym rodzinnym światku.
---

Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

W trzeciej z kolei w mojej biblioteczce, ale pierwszej według daty wydania książce Celeste Ng porusza (prawie) wszystkie struny mojej wrażliwości. Nie jest to powieść wybitna literacko, nie ma ekwilibrystycznych zabiegów językowych, zabaw formą i wyszukanych zwrotów, ale są emocje sięgając...

Rozwiń

Zwiń

Małgorzata Grosman to bydgoska autorka z ogromnym doświadczeniem, zacięciem dziennikarskim i wielkim sercem. Do tej pory robiła na mnie wrażenie jej wiedza o regionie w okresie międzywojennym oraz zaangażowanie w sprawę kobiet na poziomie lokalnym: portrety Bydgoszczanek, patronki ulic, popularyzacja informacji na ten temat... Pod koniec 2023 roku nastąpiło coś przełomowego w pisarstwie Małgosi i to coś nosi nazwę DOPROWADZONE DO WRZENIA.

Podtytuł, „Blog pisany na papierze”, dobrze oddaje formę tego utworu - pół-pamiętnika, pół-tekstu publicystycznego, zapisanego językiem potocznym, z licznymi dygresjami. Jest to proza zaangażowana społecznie i politycznie, swoista opowieść o czasie pandemii w fikcyjnym państwie, które do złudzenia przypomina naszą niedawną rzeczywistość.

Bezimienna narratorka notuje i komentuje działania rządu, konkretnych polityków (o barwnych pseudonimach) oraz policji w odniesieniu różnych grup społecznych, do kobiet w szczególności. Silnie wybrzmiewa jej frustracja, brak sprawczości oraz niezgoda na krzywdzące stereotypy.

Pozycja wpisuje się w pewien trend; słychać w niej echa nastrojów społecznych odbijających się szeroko w literaturze europejskiej ostatniego okresu.

Dla tych, w umysłach których wciąż powracają absurdy na tle społeczno-politycznym ostatnich lat, lub dla tych, które/którzy chcą je sobie przypomnieć.
---

Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Małgorzata Grosman to bydgoska autorka z ogromnym doświadczeniem, zacięciem dziennikarskim i wielkim sercem. Do tej pory robiła na mnie wrażenie jej wiedza o regionie w okresie międzywojennym oraz zaangażowanie w sprawę kobiet na poziomie lokalnym: portrety Bydgoszczanek, patronki ulic, po...

Rozwiń

Zwiń

Kiedy myślę o tej książce, mam przed oczami nieokreśloną uczestniczkę marszu z transparentem o treści ANARCHIA.
Marsz oznacza pochód, manifestację i nie ma nic wspólnego z formą muzyczną ani przemarszem wojsk. Transparent oznacza pas materiału lub tkaniny o treści okolicznościowej lub propagandowej. Ta książka to LEKTURA UPROSZCZONA.

Sposób, w jaki sformułowałam wstęp, powinien być znajomy dla tych, którzy czytali; dla pozostałych może być wskazówką, z czym przyszłoby im się mierzyć.

Lektura "uproszczona" jest wyłącznie z nazwy - zarówno w formie, jak i przekazie jest lekturą trudną, rozpoczynając od ciągłych zmian narracji, przez mnogość wyrażeń z zakresu nauk politycznych, przeskoki czasowe aż po niepełnosprawne intelektualnie bohaterki, które, mimo kilkudziesięciu procent stwierdzonej niepełnosprawności (czy też specjalnych potrzeb), prowadzą dyskursy ideologiczne z innymi członkami tworzonej przez nie społeczności.

Z pewnością jest to proza eksperymentalna, widowiskowa, może i wybuchowa, ale czy feministyczna? Trudno nie odnieść wrażenia, że jest to jeden wielki żart, przenośnia obnażająca absurdy wszystkich stron, zarówno rządzących, jak i wywrotowców. Moja własna czytelnicza dusza jest na ten tytuł za stara, ale może to jest właśnie literatura przyszłości, kto wie?

Cztery spokrewnione ze sobą kobiety (dwie są siostrami, pozostałe kuzynkami) funkcjonują w mieszkaniu socjalnym dla osób o specjalnych potrzebach w jednej z dzielnic Barcelony. Każda z nich posiada orzeczenie o kilkudziesięciu procentach niepełnosprawności intelektualnej, a część jest prawnie ubezwłasnowolniona. Prowadzą, między sobą, a także z innymi członkami społeczności, dyskusje ideologiczne na tematy społeczne, w szczególności dotyczące sfery s*ksualnej. Jedna z nich pisze książkę na WhatsAppie w formie tzw. lektury uproszczonej. A może wcale nie?

Dla fanów prozy zaangażowanej politycznie. Zaangażowana oznacza wyrażenia "f*szyzm", "m*czyzm" i "neoliberalizm" występujące tak często, że je zapamiętujesz najlepiej z całej książki.
---

Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Kiedy myślę o tej książce, mam przed oczami nieokreśloną uczestniczkę marszu z transparentem o treści ANARCHIA.
Marsz oznacza pochód, manifestację i nie ma nic wspólnego z formą muzyczną ani przemarszem wojsk. Transparent oznacza pas materiału lub tkaniny o treści okolicznościowej lub prop...

Rozwiń

Zwiń

Nie czytuję kryminałów, z dwóch co najmniej powodów - nie przepadam za powieściowymi schematami, poza tym w wielu tytułach z tego gatunku ekspozycja przemocy jest zbyt silna dla mojej wyobraźni. Dla pozycji Kamili Cudnik zrobiłam wyłom i nie żałuję ani jednej przeczytanej strony.

Jakie znaczenie ma wypowiedziane WYBACZ dopóki nie wybaczyło się samemu sobie?

Autorka szuka przyczyn różnego rodzaju patologicznych czynów w tym, co "wynosimy z domu". Wskazuje bagaż wspomnień i doświadczeń jako klucz do wyborów życiowych młodzieży, ale i decyzji podejmowanych w dorosłości. Nie usprawiedliwia zła, ale uwrażliwia na to, skąd pochodzi. Z rozmowy, którą miałam przyjemność poprowadzić, dowiedziałam się, że wykorzystuje w twórczości własne doświadczenie zawodowe wieloletniej pracy w policji.

Na szczególną uwagę w powieści zasługuje dwutorowa narracja, prowadzona z perspektywy Roberta, policjanta prowadzącego sprawę, oraz jego żony Izy, osoby spoza "firmy". W obu przypadkach wydarzenia opisywane są w pierwszej osobie, w czasie teraźniejszym, co zapewnia tempo i napięcie godne wysokiej klasy serialu kryminalnego.

Naczelnik Robert Bukowski podejmuje sprawę podwójnego morderstwa - młodzi ludzie, najprawdopodobniej para zakochanych, giną z broni palnej pod opuszczonym budynkiem dworca Toruń-Północ. Świadków brak, a rodziny ofiar są specyficzne, każda złamana na swój sposób. W toku śledztwa okazuje się, że udział osób z bliskiego otoczenia Roberta może być większy niż mogłoby się wydawać.

Jeśli lubicie nietrywialne kryminały, dobre powieści obyczajowe i kopanie u źródeł ludzkich zachowań, zachęcam :)

---
Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Nie czytuję kryminałów, z dwóch co najmniej powodów - nie przepadam za powieściowymi schematami, poza tym w wielu tytułach z tego gatunku ekspozycja przemocy jest zbyt silna dla mojej wyobraźni. Dla pozycji Kamili Cudnik zrobiłam wyłom i nie żałuję ani jednej przeczytanej strony.

Jakie zn...

Rozwiń

Zwiń

Ania: S. H. Bjornsdottir roztacza przed czytelnikiem wizję życia w kraju, który, będąc aktywnym uczestnikiem globalnej wioski, zostaje nagle odcięty od świata niczym odległa i zapomniana WYSPA.

Powieść klimatem przywołuje od razu skojarzenia z "Drogą" C. McCarthy'ego, "Niebem" P. Leino i "Ostatnim" M. Lunde. Charakterystyczną w formie jest ciągła zmiana sposobu narracji, od klasycznej trzecioosobowej historii z udziałem Hjaltiego, przez pierwszoosobowe dzienniki kilkorga różnych bohaterów, wycinki prasowe, a nawet slajdy z prezentacji (!).

Jeżeli tylko nie przeszkadza Wam opisany wyżej rollercoaster narracyjny, polecam - czyta się szybko, dystopijny świat wciąga bardzo, a książka jest krótka. Stanowi punkt wyjścia do refleksji na wiele tematów. Sugeruje, że w każdej, najbardziej nawet przemyślanej koncepcyjnie społeczności, jest miejsce na cierpienie pewnych grup osobników. W obliczu zagrożenia sentymenty przestają mieć znaczenie, a instynkt przetrwania szuka usprawiedliwienia dla krzywdy innych.

Pewnego dnia Islandia całkowicie traci łączność ze światem - nie ma Internetu, międzynarodowych połączeń telefonicznych, samoloty przestają być widoczne w przestrzeni powietrznej, a statki znikają z map. Zawieszony zostaje eksport i import towarów i usług. Rząd i media, eksperci i "zwykli śmiertelnicy" mają do podjęcia szereg decyzji, przy czym jedna jest niemożliwa: opuszczenie kraju.

Jak bardzo poszczególne narody zależą od gospodarki światowej? Czy siłą rzeczy (i rozpędu koła historii) ludzkość czeka powrót do "ciemnych czasów", a specjalizacja przestanie mieć znaczenie? Czy można ufać tym, którzy podejmują za nas kluczowe decyzje społeczne i gospodarcze, choćby robili to w najlepszej wierze?

Jeśli czytujecie dystopie, pozycja obowiązkowa.

---
Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Ania: S. H. Bjornsdottir roztacza przed czytelnikiem wizję życia w kraju, który, będąc aktywnym uczestnikiem globalnej wioski, zostaje nagle odcięty od świata niczym odległa i zapomniana WYSPA.

Powieść klimatem przywołuje od razu skojarzenia z "Drogą" C. McCarthy'ego, "Niebem" P. Leino i ...

Rozwiń

Zwiń

Inne miasto, kraj, dom, nowy partner/partnerka, kolejna praca - zawsze się człowiek zastanawia, czy warto wykonać ruch, wabiony wizją tego, co chce odnaleźć PO STRONIE KANAANU.

W wielu kontekstach jawi się ziemia obiecana w powieści Sebastiana Barry'ego. Tym pierwotnym, oczywistym są Stany Zjednoczone jako kierunek ucieczki wielu Europejczyków w XIX i XX w. (temat ten zresztą wydaje się szczególnie interesować autora, biorąc pod uwagę inny jego tytuł, "Dni bez końca"). Przywoływani bohaterowie poszukują siebie jednak w wielu wymiarach. Sprawdźcie, czy znajdują.

Melodramatyczna, sentymentalna, staroświecka - takie określenia można by tej prozie przypisać, ale nie należy czynić z tego zarzutu. Powieści historyczne takie z reguły są, sporo w nich romantyzmu, a niezłomność protagonistów wprawia w zdumienie. S. Barry zresztą jest dwukrotnym laureatem prestiżowej nagrody dla powieści historycznej, the Walter Scott Prize.

Z mojej perspektywy na uwagę zasługuje zagadnienie czystości rasowej i "wybielania się" (eksplorowane m.in. w "Mojej znikającej połowie" R. Brett czy "Demonie Copperheadzie" B. Kingsolver) oraz antywojenny przekaz: (...) Chodzi o to, że wojny, historyczne zawieruchy, nienawiść do tego, co odmienne, i strach przed innymi to wydumana, bezużyteczna, rozdzierająca serce bzdura, która trzyma się od wieków. (...).

Nostalgiczna narracja prowadzona jest z perspektywy 89-letniej Lilly Dunne, wspominającej losy własnej rodziny, ojca, sióstr, narzeczonego, męża, syna, wnuka. Zbieg okoliczności sprawia, że jako młoda kobieta zmuszona jest wyruszyć w ryzykowną podróż z Irlandii przez ocean w poszukiwaniu nowego życia w USA. Wielokrotnie doświadcza poczucia straty i zagubienia. Po śmierci jedynego wnuka postanawia spisać swoją "spowiedź".
---

Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Inne miasto, kraj, dom, nowy partner/partnerka, kolejna praca - zawsze się człowiek zastanawia, czy warto wykonać ruch, wabiony wizją tego, co chce odnaleźć PO STRONIE KANAANU.

W wielu kontekstach jawi się ziemia obiecana w powieści Sebastiana Barry'ego. Tym pierwotnym, oczywistym są Stan...

Rozwiń

Zwiń

Ciężko określić gatunek prozy, jaką serwuje czytelnikowi Bartłomiej Grubich - z pewnością nie jest to thriller ani opowieść grozy, mimo że początek fabuły mógłby na to wskazywać. Znalazłam w sieci opinie osób zawiedzionych, że otrzymały lekturę daleką od oczekiwań, ale dla mnie metafizyczne rozważania stanowiły element pozytywnego zaskoczenia.

KONIEC z podtytułem „Baśń o mieście, w którym zawsze pada deszcz i skończył się świat” to powieść nieszablonowa, surrealistyczna. Zarysowana na wstępie fabuła zaczyna się załamywać, zakrzywiać, wraz z liczbą dni spędzanych przez bohaterów w Bydgoszczy, ponurym, szarym mieście, które sprzyja spotkaniom z demonami przeszłości.

Jeśli chodzi o język/styl, można mieć trochę zastrzeżeń, natomiast to, co (już to wiem!) było celem autora, czyli zaproszenie do świata obrazów, udało się, w mojej ocenie, bardzo dobrze. W strugach deszczu na bydgoskich osiedlach postaci poszukują siebie i walczą z pokusami.

Pojawiają się nawiązania biblijne oraz literackie, m.in. do „Dziadów” A. Mickiewicza, „Traktatu o łuskaniu fasoli” W. Myśliwskiego czy „Piosenki o końcu świata” C. Miłosza, a także muzyczne.

Warto wspomnieć, że książka wzbogacona została grafikami Macieja Plamowskiego, zwłaszcza że okładka, z tego, co zaobserwowałam, zbiera znakomite recenzje 😉

W warstwie fabularnej trzy nieznajome sobie osoby w tym samym czasie, każdy na podstawie własnej motywacji, wyruszają pociągiem z Poznania do Bydgoszczy w poszukiwaniu młodej dziewczyny o imieniu Ania. W podróż (dosłowną i metafizyczną) wybierają się ksiądz Zbigniew, facet bez celu w życiu, Artur, oraz przyjaciółka Ani, Kasia. Bydgoszcz okazuje się miastem co najmniej nieprzyjemnym, a towarzyszami wędrówki są między innymi tajemniczy mężczyzna w czerni o świdrujących oczach oraz smutny klaun.

Bardzo się cieszę, że miałam możliwość organizacji spotkania z autorem w Bydgoszczy i odpytać między innymi o symbolikę czy inspiracje.

DLA KOGO? Dla ciekawych nieszablonowej abstrakcyjnej współczesnej prozy polskiej.
---

Ania
https://www.instagram.com/double.bookspresso/

Ciężko określić gatunek prozy, jaką serwuje czytelnikowi Bartłomiej Grubich - z pewnością nie jest to thriller ani opowieść grozy, mimo że początek fabuły mógłby na to wskazywać. Znalazłam w sieci opinie osób zawiedzionych, że otrzymały lekturę daleką od oczekiwań, ale dla mnie metafizyczn...

Rozwiń

Zwiń