Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Elena Armas osiągnęła coś, co wydawało mi się niemożliwe - a czytam przecież na bieżąco całą "Krew i Popiół"! Mianowicie: pisze w kółko tę samą książkę, ale coraz gorzej. Serio.

Żebym nie strzępiła sobie języka po próżni, może zróbmy listę stałych zarzutów wobec Armas, które (niestety) powiela również w "The Long Game":
- Silna, Niezależna Babka(TM) z Traumą(TM), która potrzebuje Męskiej Opieki(TM), ale oczywiście w Feministyczny Sposób(TM);
- przekomarzanki głównych bohaterów, które brzmią jak dwoje dzieci na placu zabaw, a według autorki to pewnie (cytując Ślunskiego Wilkołaka) legendarne gierki słowne;
- jakiś wydumany powód, dla którego bohaterowie nie mogą się na siebie rzucić na pierwszych pięćdziesięciu stronach, ale myślą o tym mniej-więcej od wtedy, co - jak wiadomo - jest wszak idealną realizacją slowburnu, innit;
- ilość przyjaciół/bliskich głównych bohaterów ogranicza się do max. dwóch osób na głowę, żebyśmy nie myśleli, że to są przypadkiem prawdziwi ludzie z prawdziwym życiem;
- zwrot akcji rodem z telenoweli, który tak naprawdę niczego nie wnosi, ale bohaterów można przerzucić na lotnisko albo inne około-samolotowe okoliczności;
- Męski Mężczyzna też ma jakąś traumę, ale i ona jest Męska(TM);
- wspomniani wcześniej bliscy i generalnie całe otoczenie ogółem wyraża niezdrowe i dosyć perwersyjne zainteresowanie tym, czy, kiedy, gdzie i w jakich pozycjach nasi bohaterowie bawią się w doktora;
- główna bohaterka ma za sobą jeden poważny związek, który tak naprawdę się nie liczy, ponieważ jej były w wolnych chwilach gra w piłkę nożną szczeniaczkami i jeździ na biegun tłuc małe foczki tępym kijem bejsbolowym. Bo wiecie, gdyby miała za sobą normalną związkową przeszłość i nie przeżywała wszystkiego po raz pierwszy, najwyraźniej by się nie liczyło;
- główny bohater w ogóle nie ma przeszłości romantycznej, w tym miejscu istnieje biała plama; jest jednakoż ogierem napędzanym bateriami Duracell, z wbudowanym aparatem mowy dubbingowanym przez Łysego z Brazzers;

Hm, wydaje mi się, że to wszystko. Mogłabym dodać punkt "gdzieś od pierwszego pocałunku bohaterów autorka zapomina o osi fabuły, bo kogo obchodzi setting, czas na DZIKIE SEKSY!!11", ale muszę oddać, że tym razem rzeczywiście trochę czasu spędziliśmy na tym szkoleniu drużyny i organizacji ich pracy. Nie wiem, jakim cudem dzieci, które jeszcze miesiąc wcześniej nie wiedziały, czym jest samobój, dumnie tegoż strzelając, wygrały Mistrzostwa Małej Ligii, ale okej. Zgaduję, że gdyby Adelyn czegoś nie dostała, Elenie Armas poszłoby naczynko w oku.

Generalnie, gdybym miała tę książkę opisać jednym zdaniem, powiedziałabym "gorsza od "Spanish Love Deception""; tamtej mogłam co nieco wybaczyć, skoro był to debiut. Tutaj już takiej wymówki nie mam. Jest dla mnie również gorsza, ponieważ są sceny (acz nigdy romantyczne), kiedy człowiek sobie myśli, że to byłaby naprawdę spoko książka do przeczytania, popicia cienką herbatą i zapomnienia - gdyby tylko Armas święcie nie wierzyła, że umie pisać romanse. I to slowburn. I to enemies to lovers. I to jeszcze "gorące". Bo, prawdę mówiąc, najgorsi w tej książce są główni bohaterowie. Adelyn wygrywa z Liną konkurs na najbardziej irytującą pindę w przedbiegach - i rozumiem, że autorka chciała tu uczynić pewien manifest, nie było to zbyt subtelne ani w dedykacji, ani w samej narracji, ale żeby bohaterka była niesympatyczna, a jednak nadal chciało się o niej czytać, musi być chociaż *ciekawa*. Adelyn nie jest. Adelyn ewidentnie jest efektem seansu "Sukcesji", "Friday Night Lights" albo obu, doprawionych solidną dawką filmów Hallmarka. Wszystkie jej zalety są czysto deklaratywne - nie jest troskliwa, głęboko w duchu sympatyczna ani PRZEDE WSZYSTKIM inteligentna i odpowiedzialna. Nawet nie zrobiła podstawowego researchu o miejscu, w które wysyła ją ojciec, by naprawiła PR-owe szkody, jakie wyrządziła! I przy tym będąc: wbrew temu, co mówi dedykacja, Adelyn nie "straciła nad sobą panowania". Ona zaatakowała niewinną osobę, chcąc wyładować na niej wściekłość; nieważne, że Paulowi nic się nie stało. Adelyn naruszyła nietykalność cielesną drugiej osoby, ale to *ona* jest ofiarą. Słodkie. Nawet ona sama, jedyna osoba powtarzająca, że zrobiła coś złego, nie mówi, że nie powinna rzucać się na osobę trzecią, tylko że naraziła dobre imię klubu. Czyż to nie urocze? Nawiasem mówiąc, Adelyn nie musi za nic przepraszać, wszystko z nią okej, a jednak zmienia sposób ubierania się i wrzuca na luz pod wpływem faceta. Mmm, feminizm.

O Cameronie nawet nie ma za bardzo co pisać, ponieważ Cameron to po prostu zżyna z Roya Kenta z "Teda Lasso"; zżyna tak chamska, że przy nim Aaron, wyraźnie inspirowany Henrym Cavillem, wydaje się zaledwie subtelnym puszczeniem oka. Zgadza się praktycznie wszystko poza tatuażami. Czułam się, jakbym czytała wyjątkowo okropne Roy Kent x Y/N. A, przepraszam - należy dodać, że zżyna absolutnie nieudolna, gdyż pozbawiona WSZYSTKIEGO, co czyniło tę postać ulubieńcem widzów. Do Sudeikisa nie mam nic, nawet szacunku, ale myślę, że Elena Armas powinna mu wypłacić odszkodowanie.

Gdyby ta książka była filmem, wszyscy commentary youtuberzy już by się ścigali w tym, kto pierwszy wstawi prawie godzinne video typu "The Long Game is GODDAM AWFUL". Myślę, że to wystarczy za cały komentarz. Wydrenowała mnie ta książka do sucha, bo naprawdę prawie nigdy nie mam ochoty płakać z zażenowania - tymczasem tu miałam tak cały czas. Szłam ze słuchawkami na uszach osiem kilometrów i połowę czasu trzymałam twarz w dłoniach, bo moje ciało zdawało się nie trawić takiej ilości żenady. Jedyną w miarę sympatyczną postacią (bo dzieci jednakoż robiły raczej za plot device) była Josie, ale co z tego, skoro nie dosyć, że dostanie swoją książkę (wiemy, jak to zrobiło biednej Rosie) to jeszcze z Matthew, który jest jak męska wersja Liny - świat byłby lepszym miejscem, gdyby ktoś zalutował mu ten głupi ryj.

Elena Armas osiągnęła coś, co wydawało mi się niemożliwe - a czytam przecież na bieżąco całą "Krew i Popiół"! Mianowicie: pisze w kółko tę samą książkę, ale coraz gorzej. Serio.

Żebym nie strzępiła sobie języka po próżni, może zróbmy listę stałych zarzutów wobec Armas, które (ni...

Rozwiń

Zwiń

Cytując klasyka: Anne Brontë, I was unfamiliar with your game.

O "Lokatorce Wildfell Hall" wiedziałam tylko tyle, że jest ogólnie uznawana za lepszą powieść Anne, oraz że Charlotte przez lata wstrzymywała jej publikację, uznając ją za skandaliczną. Teraz widzę podstawy obu tych faktów, a także mogę już oficjalnie napisać, że mój osobisty ranking sióstr przedstawia się Emily > Anne > Charlotte, nawet jeśli wszystkie trzy cenię. Ponadto, chociaż patrząc wstecz, mogę dostrzec pewną pobłażliwość wobec Anne po lekturze "Agnes Grey", wiem, że nie myliłam się co do jej oceny.

"Lokatorka Wildfell Hall" nawet w swych najmroczniejszych momentach, w przeciwieństwie do "Jane Eyre" czy "Wichrowych Wzgórz", pozostaje boleśnie wręcz przyziemna - ale to dobrze. Spośród sióstr to właśnie Anne Brontë okazuje się mieć najlepszą rękę do kreślenia postaci z krwi i kości, ludzkich nie dlatego, że targają nimi wielkie emocje, ale ponieważ zachowują się *ludzko*; a do tego w sposób dużo bliższy nam, współczesnym czytelnikom, nawet jeśli motywacje np. Helen różnią się od tych, jakie miałaby na jej miejscu kobieta w XXI wieku. Brakuje w tej powieści atmosfery niesamowitości, a z perspektywy dwustu lat, również tajemniczości, gdyż dosyć łatwo odgadnąć skrywaną przez Helen tajemnicę. Niczego to jednak fabule nie ujmuje, ponieważ Brontë zbudowała fascynująco wiarygodny oraz dokładny obraz rzeczywistości rodziny nękanej alkoholizmem oraz przemocą psychiczną. Wiadomym jest, że powieść ta powstała już w okresie, kiedy również na rodzinkę autorki ostatecznie spadły nieszczęścia, jednak Anne nie tylko opisuje to, co wie, lecz również wykazuje się niezwykłą empatią jako autorka, odmalowując różne postawy wobec problemu z jednakowym zrozumieniem. Pisałam już kiedyś, że teorie, jakoby powieści wszystkich sióstr pisała wyłącznie Charlotte, dowodzą jedynie, iż ich twórcy nie czytali uważnie samych książek, gdyż ani Emily, ani Charlotte w swoich tekstach nie odznaczają się taką nadzieją ani... cóż, nie ukrywajmy, czystą wiarą. Oczywiście, w "Jane Eyre" również mowa jest o Bogu, lecz brakuje tam pewnej uniwersalnej miłości wobec bliźnich, którą odznaczają się protagonistki "Agnes Grey" i - być może szczególnie - "Lokatorki Wildfell Hall".

Przyznam szczerze, że Helen Graham/Huntingdon jest chyba moją ulubioną główną bohaterką ze wszystkich powieści sióstr. Nie nużyły mnie nawet jej wywody dotyczące wiary, gdyż wciąż pozostawałam pod wrażeniem postaci posiadającej zarazem tyle godności, odwagi oraz (bo trudno to ująć inaczej) przysłowiowych jaj. Helen nie jest idealizowana w swoich nieszczęściach, zdarza się jej reagować pochopnie, a niektóre z jej prób nie przynoszą żadnych skutków - jednak nigdy podczas lektury nie pomyślałam "ta, jasne", gdy jej postawa robiła wrażenie nawet na jej przeciwnikach. Chciałam dla Helen dobrze i nie potrafiłam powstrzymać uśmiechu przy lekturze ostatniego rozdziału; być może wątki romantyczne są najsłabszą stroną powieści Anne, jednak nie mogę odmówić satysfakcji, jaką przynosi oglądanie powolnego dojrzewania narratora, który wreszcie staje się partnerem godnym Helen. Co ciekawe, o ile w "Jane Eyre" Rochester do rzeczywistej równości z Jane potrzebował stracić niemal wszystko, o tyle w "Lokatorce Wildfell Hall" Gilbert tak naprawdę od początku znajdował się w gorszej pozycji społecznej od swojej partnerki, co gładko akceptuje, a jego jedyna wątpliwość dotyczy tego, czy *ona* w ogóle go zechce.

Z pewnością wrócę do tej lektury w przyszłości; wciąż mam w głowie wiele myśli na jej temat, których nie potrafię nawet uporządkować. I niewątpliwie będę o niej truć ludziom, choć jednak nie tak namiętnie, jak o "Wichrowych wzgórzach". Taka miłość może być mimo wszystko tylko jedna.

Cytując klasyka: Anne Brontë, I was unfamiliar with your game.

O "Lokatorce Wildfell Hall" wiedziałam tylko tyle, że jest ogólnie uznawana za lepszą powieść Anne, oraz że Charlotte przez lata wstrzymywała jej publikację, uznając ją za skandaliczną. Teraz widzę podstawy obu tych ...

Rozwiń

Zwiń

Nawet nie ma co komentować, groch z kapustą - nie tylko stylistycznie, ale i tematycznie. Biorąc pod uwagę, że za dobór odpowiada jedna osoba, podejrzewam, że kierowała się ona jednak przede wszystkim kosztami, a nie wspólnymi motywami.

Nawet nie ma co komentować, groch z kapustą - nie tylko stylistycznie, ale i tematycznie. Biorąc pod uwagę, że za dobór odpowiada jedna osoba, podejrzewam, że kierowała się ona jednak przede wszystkim kosztami, a nie wspólnymi motywami.

Mam mieszane uczucia, prawdę mówiąc. Myślę, że tu nie ma co się rozpisywać, bo żadne z opowiadań nie powstało specjalnie do tego zbioru, tylko Haining zebrał po jednym tekście różnych autorów, kierując się motywem nastoletnich/dziecięcych protagonistów w horrorach. Oczywiście najlepszy tekst jest ten pierwszy, w końcu Stine to prawdziwy król podgatunku, drugi to już klasyka, ale reszta nie prezentuje równego poziomu. Ba, mamy tu nawet usuniętą scenę z "Charliego i Fabryki Czekolady" (zawsze mnie interesowały te wszystkie dzieci usunięte z finalnej wersji książki).

Nie będę kłamać, że ten zbiór nie trąci myszką, bo chociaż teksty napisano w bardzo różnych czasach, czuć w ich doborze oraz krótkich notkach biograficznych potężnego ducha lat dziewięćdziesiątych.

Mam mieszane uczucia, prawdę mówiąc. Myślę, że tu nie ma co się rozpisywać, bo żadne z opowiadań nie powstało specjalnie do tego zbioru, tylko Haining zebrał po jednym tekście różnych autorów, kierując się motywem nastoletnich/dziecięcych protagonistów w horrorach. Oczywiście najlepszy tek...

Rozwiń

Zwiń

Nie będę ukrywać, że na tej książce nauczyłam się czytać wiersze - tak dla przyjemności, a nie na zajęcia czy szukając tropu, do którego odesłał mnie inny tekst. Myślę, że dam liryce więcej szans w przyszłości, chociaż obcowanie z poezją to dla mnie podobny odpoczynek intelektualny, co rozwiązywanie sudoku - czyli mało wypoczynkowy, bo mózg wciąż rozwiązuje zagadkę.

Atwood podzieliła swój najnowszy zbiór na pięć części, w których każda zbiera wiersze najbliższe sobie tematycznie; zajęło mi lekturę dwóch pełnych sekcji, by sięgnąć po recenzje i po "kurczę, faktycznie" w reakcji na jedno kluczowe zdanie zacząć książkę drugi raz. Później, już bez wracania do początku, przeczytałam na Wikipedii, że "Wiersze przychodzą późno" (w oryginale "Dearly") zostało poświęcone zmarłemu mężowi autorki, który wcześniej walczył z demencją - i jakby to nie zabrzmiało, poczułam dziwną satysfakcję pod kątem analityki tekstu, ponieważ tę żałobę i pustkę odnalazłam już w tekście.

Mój największy problem z polskim tłumaczeniem jest chyba taki, że po nie sięgnęłam - im jestem starsza, tym bardziej dochodzę do wniosku, że wiersz można zrozumieć jedynie w oryginale; nawet najlepszy przekład będzie tekstem tłumacza. Widać to już po tłumaczeniu tytułu - oryginale nawiązuje do konkretnego poematu w zbiorze, odwołującego się właśnie do demencji oraz tęsknoty za utraconymi ludźmi, lecz również - za przeszłością, której nie sposób odzyskać. W polskim tłumaczeniu postawiono na tytuł wiersza otwierającego tomik, który zresztą wprowadza w mylne wrażenie, jak gdyby był to pierwszy tomik Atwood (takie wrażenie odniosłam po samej okładce zarówno ja, jak i moja dużo bardziej oblatana w poezji siostra). Nie są to stricte zarzuty wobec przekładu - raczej obserwacja.

Wracając do samej zawartości książki, zgodnie z przedmową Atwood, zebrana tu poezja dotyczy przemijania i zachodzących na świecie zmian; są to dokładnie takie wiersze, jakich można by oczekiwać po kimś u kresu życia. Atwood otacza śmierć, napawają ją lękiem zachodzące na gorsze zmiany, m.in. klimatyczne - i o tym pisze, w pięknym, prostym, acz nie dosłownym języku. Nie ma tu jednoznacznego pogodzenia się z upływem czasu, ze śmiercią, do których jesteśmy poniekąd przyzwyczajeni w prozie, gdzie obcujemy z zamkniętą narracją; tu mamy pogodzenie się z przemijaniem, ze starością, ale nie z końcem. Jest w tym coś niezwykle ludzkiego, a zarazem rzadkiego.

Muszę jednak zaadresować słonia w pokoju, słoniątko wręcz - w ciągu ostatnich kilku lat Atwood okryła się w internecie niesławą, sympatyzując bardzo okrężnie z retoryką terfowską (tzw. "radykalnych, transekskluzywnych feministek"). I nie będę ukrywać, że w dwóch-trzech wierszach dostrzegłam ślady tego, okruszki. Były to zresztą te, które podobały mi się najmniej, więc może rację miał jeden z tłumaczy Lovecrafta, że kiedy autor dopuszcza do głosu swe uprzedzenia, jego talent nagle jakby znika.

All in all, jest to naprawdę dobry zbiór wierszy. Prosty - ale nie za prosty. I smutny. Bardzo smutny. Na pewno do niego wrócę, acz nie wiem, czy nie w oryginale, co w gruncie rzeczy będzie jak czytanie po raz pierwszy.

Nie będę ukrywać, że na tej książce nauczyłam się czytać wiersze - tak dla przyjemności, a nie na zajęcia czy szukając tropu, do którego odesłał mnie inny tekst. Myślę, że dam liryce więcej szans w przyszłości, chociaż obcowanie z poezją to dla mnie podobny odpoczynek intelektualny, co roz...

Rozwiń

Zwiń

Tę książkę czytałam jako dziecko dobre osiem razy, w tym *co najmniej* raz mojej młodszej siostrze - na nas obu musiała zresztą zrobić wrażenie, skoro rzeczonej siostrze do dziś zapadła w pamięć najmniej popularna historia w zbiorze (Kapitan Mord). Przyznam szczerze, że aż do powrotu do tej pozycji jako dorosła, nie zdawałam sobie sprawy, ile informacji nt. literatury, które wydawały mi się wiedzą powszechną w przeszłości, a nimi zdecydowanie nie były, wzięłam właśnie stąd. Zdecydowanie ścisła czołówka serii, udowadniająca, że dzieci najlepiej się edukuje nie tylko poprzez zabawę, ale i nietraktowanie ich jak mniej inteligentnych form życia.

Tę książkę czytałam jako dziecko dobre osiem razy, w tym *co najmniej* raz mojej młodszej siostrze - na nas obu musiała zresztą zrobić wrażenie, skoro rzeczonej siostrze do dziś zapadła w pamięć najmniej popularna historia w zbiorze (Kapitan Mord). Przyznam szczerze, że aż do powrotu do te...

Rozwiń

Zwiń

O tej książce słyszałam dawno temu, i choć z opisu zawierała najbardziej niecierpiany przeze mnie motyw (trójkąt romantyczny z dwoma siostrami), byłam jej ciekawa. Cieszę się, że przemogłam własne uprzedzenia, ponieważ to chyba jeden z najpiękniejszych i najdelikatniejszych przykładów prozy, z jakimi miałam ostatnio do czynienia.

Dla mnie to nie jest po prostu banalna opowieść o miłości, której zawsze staje coś na drodze; widzę w niej raczej rozpisaną na wiele aktów tragedię, do jakiej może doprowadzić rozdzielenie dwojga młodych, zakochanych w sobie ludzi. Bo nie ulega wątpliwości, że oboje - a z pewnością Tita - podjęliby później wiele lepszych wyborów życiowych, gdyby życia nie zbudowali wokół niezaspokojonego głodu bliskości tej zakazanej osoby. Mogłabym narzekać na demonizację Rosaury, starszej siostry Tity, jednak wydaje się, że ta stronnicza płaszczyzna narracji podyktowana jest faktem, iż historię Tity opowiada jej krewna z przyszłości, która słyszała ją z ust osoby jeszcze bardziej subiektywnej; a gdzieś w tym wszystkim są momenty zrozumienia dla perspektywy Rosaury, tak jak i dla Johna. Po prostu, o ile John jest symbolem lepszego życia, które czekałoby główną bohaterkę, gdyby potrafiła odrzucić przeszłość, o tyle Rosaura sama w sobie jest reliktem przeszłości, uparcie trwającym przy destrukcyjnych tradycjach. A powieść Esquivel jest o czymś więcej niż wyłącznie o miłości czy jedzeniu - jest o upływie czasu, o zmianach, które on ze sobą niesie. Wszystko to zaś osnute atmosferą magicznego realizmu oraz prozą piękną, a przy tym lekką, dowcipną, nawet omawiając tematy smutne czy odrażające.

Powieść Esquivel przypomina jedno z dań Tity: wzbudza apetyt od pierwszych stron, nie pozwala odejść, a po wszystkim pozostawia czytelnika nasyconego i zadowolonego. Przynajmniej mnie. Bo proporcje słodyczy z goryczą do ostatniego rozdziału utrzymano w idealnej harmonii.

O tej książce słyszałam dawno temu, i choć z opisu zawierała najbardziej niecierpiany przeze mnie motyw (trójkąt romantyczny z dwoma siostrami), byłam jej ciekawa. Cieszę się, że przemogłam własne uprzedzenia, ponieważ to chyba jeden z najpiękniejszych i najdelikatniejszych przykładów proz...

Rozwiń

Zwiń

Wychodzi na to, że książki Margaret Simpson mają największą wartość dydaktyczną w serii. I, niestety, że zabawa jest jednak lepsza, jeśli zna się choć trochę materiał źródłowy - nic dziwnego zresztą, bo wtedy można wyłapać, z jakim polotem autor przełożył oryginał na uproszczenie dla dzieci. Niemniej, ciekawie się czytało jedną z tych części, których w dzieciństwie nie miałam okazji.

Wychodzi na to, że książki Margaret Simpson mają największą wartość dydaktyczną w serii. I, niestety, że zabawa jest jednak lepsza, jeśli zna się choć trochę materiał źródłowy - nic dziwnego zresztą, bo wtedy można wyłapać, z jakim polotem autor przełożył oryginał na uproszczenie dla dziec...

Rozwiń

Zwiń