Niedowiarstwo księdza Browna

Przeglądając ostatnio ofertę kilku księgarni internetowych, zauważyłam, że reklamują wznowienie serii książek kryminalno – detektywistycznych z cyklu „Ojciec Brown”. Posiadam u siebie w biblioteczce oryginalny i strasznie już nadszarpnięty zębem czasu egzemplarz książki „Niedowiarstwo księdza Browna” z 1929 roku. Skoro po tylu latach, wznawia się te książki, postanowiłam przeczytać tę moją, prawie już rozpadającą się ze starości, po to aby zobaczyć jak wówczas pisano, ale też dlatego, że gdzieniegdzie reklamuje się tego księdza jako angielskiego ojca Mateusza oraz jako przeciwieństwo Sherloka Holmesa. Zaintrygowana taką reklamą i tym, że mam w domu taki unikatowy egzemplarz sprzed prawie stu lat, chciałam się przekonać na ile zainteresuje mnie ta lektura i wyrobić sobie o niej własne zdanie, a w przyszłości być może sięgnąć po inne części z tej serii?

Każdy rozdział książki to jakieś opowiadanie kryminalne, w rozwiązaniu którego bierze udział ksiądz Brown i każde z zaistniałych zdarzeń stara się wytłumaczyć racjonalnie, nawet gdy otoczenie upatruje w danej sprawie działania sił nadprzyrodzonych, czarów, zaklęć, rzuconych uroków itd. Pewnie stąd się bierze tytułowe niedowiarstwo księdza, które ja nazwałabym po prostu sceptycyzmem i racjonalnym spojrzeniem na dany problem i dane zagadnienie. Ksiądz udowadnia, że wszystko da się wytłumaczyć logicznie, nawet gdy okoliczności z pozoru zdają się wskazywać na jakieś nieczyste siły pozaziemskie. Nie chcę zdradzać treści poszczególnych opowiadań, ani nawet zarysowywać pobieżnie co się w którym opowiadaniu wydarzyło, aby nie popsuć całej radości wynikającej z czytania i odkrywania tych tajemnic razem z księdzem. Akcja dzieje się w różnych, również egzotycznych miejscach, dlatego jest ciekawie.

A sama postać księdza Browna? To otyły człowiek niewielkiego wzrostu, z kapeluszem na głowie. Ma niezwykłą intuicję i zdolność kojarzenia faktów, co sprawia, że jest w stanie rozwiązać z pozoru skomplikowane sprawy kryminalne, bo dostrzega to, co innym umknęło lub na co nie zwrócili uwagi. Uważa, że najlepszym sędzią jest Bóg i najlepiej gdyby to on wymierzał karę przestępcom. Chociaż głęboko wierzący, to sceptyczny i w rozwiązywaniu zagadek kryminalnych mocno trzyma się faktów oraz stara się wejść w psychikę mordercy i odgadnąć motywy jego postępowania.

Książka pisana w bardzo archaicznym, ale uroczym stylu. Język miejscami rodem z książek Stefana Wiecheckiego czyli Wiecha, co często wywoływało uśmiech na mojej twarzy, gdy pojawiały się sformułowania typu: „przedewszystkiem”, „ w białem, zakurzonem ubraniu letnim” ,„co o tem możemy powiedzieć”, „wszechmocny chciał się trochę z nas uśmiać, gdy pomyślał o stworzeniu pańskiej osoby”. Takich perełek językowych jest tutaj mnóstwo. Ten specyficzny styl wymaga dużego skupienia i uważności. Bywało, że do niektórych fragmentów wracałam powtórnie aby dobrze zrozumieć o co chodziło w danej sprawie. Czas tutaj płynie leniwie, nie ma spektakularnych zwrotów akcji, każde opowiadanko jest dopracowane i wszystko dzieje się tam spokojnie, bez pospiechu, nawet gdy dochodzi do zbrodni czy innych dziwnych i niesamowitych wydarzeń. Czułam tu klimat jakby z Sherloka Holmesa: stare posiadłości, misje w dalekich krajach, lokaje, służba itd. Jest to tak bardzo inne od tego, co się dzisiaj pisze, ale na swój sposób urocze. Na początku było mi trochę ciężko wejść w ten archaiczny styl i klimat, ale z czasem się przyzwyczaiłam. Jednak Sherloka Holmesa czyta się o wiele lepiej. Tutaj bywało nudnawo.
I chociaż całość ma jakiś nieodparty urok, to jak dla mnie było to wszystko za monotonne, aczkolwiek fani starych, angielskich kryminałów na pewno będą usatysfakcjonowani.

Przeglądając ostatnio ofertę kilku księgarni internetowych, zauważyłam, że reklamują wznowienie serii książek kryminalno – detektywistycznych z cyklu „Ojciec Brown”. Posiadam u siebie w biblioteczce oryginalny i strasznie już nadszarpnięty zębem czasu egzemplarz książki „Niedowiarstwo księdza Browna” z 1929 roku. Skoro po tylu latach, wznawia się te książki, postanowiłam...