~WSPÓŁPRACA ~

„Bitwa o słowiański gród” to tom rozpoczynający cykl „Młodzi wojowie” – serię dla dzieci osadzoną w realiach wczesnopiastowskich.

Główna narracja książki to opowieść snuta przez pewnego mnicha dla jego siostrzeńców – niesfornych chłopców, domagających się stałej uwagi i opowiadania historii pełnych heroicznych przygód. Wujek chłopców, początkowo nie wiedząc, jak mógłby ich zabawić, w końcu wpada na pomysł opowiedzenia im historii o ich prapraprapra dziadku, rozgrywającej się w czasach sprzed chrystianizacji Polski – dla dzieci tym fascynujących, że już dość odległych.

Głównymi bohaterami opowieści mnicha są dwaj chłopcy – Leszek i Hans zwany Jankiem. Pierwszy z nich to syn dzielnego woja z osady Bnin – jego ojciec zginął podczas jednej z wypraw, a on sam wychowuje się pod okiem reszty rodziny oraz sędziwego dziadka, który powoli uczy go wojaczki stosownie do jego wieku. Drugi chłopiec, Hans, to syn słowiańskiej niewolnicy, dorastający pod okiem oprawcy swojej matki – wojownika z germańskiego plemienia, który szczerze nienawidzi chłopca i korzysta z każdej okazji, by uprzykrzyć mu życie. Pewnego dnia młody Hans wdaje się w poważną sprzeczkę z okrutnym ojczymem, która kończy się jego ucieczką z osady – konsekwencje, jakie mógłby ponieść, gdyby go złapano, mogły się dla niego okazać zbyt duże. Po kilkudniowej tułaczce zostaje odnaleziony nieprzytomny w okolicach Bnina – tak właśnie przecinają się losy obu chłopców, a Hans zwany jest od tej pory po słowiańsku: Janek.

Obaj chłopcy przeżywają wspólne przygody w słowiańskiej osadzie, a dla młodych czytelników jest to okazja, by poznać realia życia w czasach historycznych. Przekazywana w książce wiedza sprowadzona jest do kwestii bardzo podstawowych, ale odpowiednich do wieku i możliwości poznawczych odbiorców – zamiast bombardować dzieci gradem historycznych szczegółów, autor w naturalny sposób buduje książkowe uniwersum tak, jakby było po prostu światem wymyślonym na potrzeby serii. Bardziej skomplikowane pojęcia, które mogą być dla dzieci nowe, wyjaśnione są – choć z perspektywy dorosłego czytelnika niektóre z nich tak lakonicznie, jak tylko się da – na końcu książki. Bardziej dociekliwi będą mogli poprosić o rozwinięcie definicji dostępnych akurat na podorędziu dorosłych.

Fabularnie książka jest przeciętna – mamy w niej dwóch dziecięcych bohaterów, odznaczających się niebywałym jak na swój wiek heroizmem i nad wyraz rozwiniętymi umiejętnościami maści wszelakiej, którzy wplątują się w sprawy dorosłych i odgrywają w nich znaczącą rolę. Wykazują się jednak przy tym szeregiem pozytywnych cech, takich jak odwaga, odpowiedzialność czy determinacja, tak więc z pewnością trafią do serc młodych chłopców i być może przekażą im nieco ze swoich pozytywnych wartości. Znajdzie się też coś dla czytelniczek-dziewczynek: czy to postać młodszej siostry Leszka, dziewczynki ze słowiańskiej wsi wychowywanej według tradycyjnych wartości, czy buntującej się przeciwko zastanemu porządkowi świata Dis – młodej księżniczki wikingów. Choć dziewczyny nie odgrywają w pierwszej części serii żadnej znaczącej roli, a akcja koncentruje się na przygodach chłopców, być może zaistnieją jeszcze w kolejnych tomach, w swoisty sposób zapowiedzianych w epilogu do „Bitwy o słowiański gród”.
W trakcie czytania zwróciłam też uwagę na kilka zwrotów akcji, które być może młodego czytelnika zafascynują, ale ja odebrałam je jako zdecydowanie przesadzone i zbyt mało prawdopodobne.

Dużą zaletą tej książki jest z pewnością potencjał do zaszczepienia w młodych czytelnikach fascynacji najdawniejszymi dziejami Polski, które przedstawione są niczym świat fantasy- szczególnie, jeśli już w jakiś sposób interesują się historią. Czytelnik dorosły z łatwością zauważy, choć być może nie zawsze nazwane wprost, bezpośrednie odniesienia do historycznych wydarzeń, postaci i miejsc; dla młodego lektura „Bitwy o słowiański gród” może stanowić przyjemny wstęp do nauki o dziejach, w szczególności podparta stosownymi wyjaśnieniami ze strony dorosłych.

Jeśli macie więc wokół siebie amatorów historii na poziomie szkoły podstawowej, sprezentujcie im przy najbliższej okazji książkę Tomasza Kruczka – na pewno będzie to trafiony prezent, który ich ucieszy. Jeśli natomiast chcecie jakieś dziecko dopiero zainteresować historią, to bohaterskie przygody Leszka i Hansa w słowiańskim grodzie będą do tego idealnym narzędziem.

~WSPÓŁPRACA ~

„Bitwa o słowiański gród” to tom rozpoczynający cykl „Młodzi wojowie” – serię dla dzieci osadzoną w realiach wczesnopiastowskich.

Główna narracja książki to opowieść snuta przez pewnego mnicha dla jego siostrzeńców – niesfornych chłopców, domagających się stałej uwagi i opowiadania historii pełnych heroicznych przygód. Wujek chłopców, początkowo nie wiedząc,...